________________
ફગુરૂનાં લક્ષણ,
૮૩ નથી; જન્મ મરણથી છુટયા નથી તે બીજાઓને, પિતાના આશ્રિતને કેવી રીતે સંસાર તરાવી શકશે, એ ખરેખર બુદ્ધિમાનોએ વિચારવા જેવું છે. જે માણસ પોતેજ દરિદ્ધી છે, તે બીજાઓને ધનાઢય કેવી રીતે કરી શકશે? એ તો એક નાનું બાળક પણ સમજી શકે તેવું છે. માટે જન્મ. જા. મૃત્યુની જાળથી છુટેલા, સર્વસ, વિતરાગ પમાત્માનું ધ્યાન કરવું. ઉપાસના કરવી, અને તેનું જ શરણલેવું એમ કરૂણણ આચાર્યશ્રી આ દુનીઆના પામરજીને માહિતથી બોધે છે.
નિષ્પક્ષપાત બુદ્ધિથી મધ્યસ્થ રહી ગમે તે દર્શનકાર જે આ દેવના સંબંધમાં વિચાર કરશે તે અમને ખાત્રી છે કે તે અવશ્ય વીતરાગ પરમાત્માનું જ શરણુ લેવા અને ધ્યાન થી ઉપાસના કરવા પ્રેરાશે.
વિશેષતઃ કુદેવનાં લક્ષણે બતાવે છે.
नाटयाट्टहाससंगीता, ग्रुपप्लव विसंस्थलाः । लंभयेयुः पदं शान्तं, प्रपन्नान् प्राणिनः कथं ॥७॥
જે દે નાટક, અટ્ટહાસ્ય, અને સંગીતાદિ ઉપદ્રથી આભસ્થિતિમાં વિસંસ્થલ, (ઢીલા અસ્થિર) થયેલા છે. તેઓ પોતાના આશ્રિત ભક્તોને કેવી રીતે શાંત પથ મોક્ષ પમાડી શકે?
સુગુરૂનું લક્ષણ महाव्रतधरा धीरा, भैक्षमात्रोपजीविनः । सामायिकस्था धर्मों, पदेशका गुरवो मताः॥८॥
અહિંસા, સત્ય, અચાર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને નિષ્પરિગ્રહરૂપ મહાવ્રતને ધારણ કરનાર, પરિષહાદિ સહન કરવામાં ધીર, મધુકર વૃત્તિએ ભિક્ષા કરી જીવન ચલાવનારા, સમભાવમાં રહેલા અને ધર્મોપદેશ આપનારને ગુરૂ માનેલા છે. ( કહેવામાં આવે છે. )
કગુરૂનાં લક્ષણ, सर्वाभिलाषिणः सर्व, भोजिना सपरिग्रहाः । अब्रह्मचारिणो मिथ्यो, पदेशका गुरवो न तु ॥९॥