________________
પરસ્ત્રીને ત્યાગ કરનાર સુદર્શન શેઠની કથા ૧૨૯ પિતાના ઉપર આશક થએલી પૂર્વોક્ત ગુણોવાળી પરસ્ત્રીની પાસે પણ જે મહાશયની વૃત્તિ નિષ્કલંક રહી છે, તેવા શાસનની ઉન્નતિ કરનાર, સુદર્શન શ્રેષ્ઠિના ગુણેની અમે કેટલી સ્તુતિ કરીએ? તેઓના સંબંધમાં અમે કેટલું બોલીએ અથવા શું બોલીએ? અર્થાત્ તેઓના સંબંધમાં જેટલું બોલીએ તેટલું ઓછું જ છે. ૧૦૧.
સુદર્શન શેઠનું ચરિત્ર કહેવામાં આવે છે–પૂર્વે અંગ દેશમાં તિલક સમાન શ્રેષ્ઠ ચંપાનગરીમાં દધિવાહન રાજા રાજ્ય કરતો હતે. મહા કુલવાનું અને દેવાંગના તુલ્ય રૂપવાળી અભયા નામની તેને પટરાણી હતી. તેજ શહેરમાં વૃષભદાસ નામને પરમાત ભક્ત શ્રેષ્ટિ રહેતો હતો. તેને યથાર્થ નામવાળી અર્હદાસી નામની સુશીલા સ્ત્રી હતી. તેને અનુક્રમે શુભ સ્વપનેથી સૂચિત સુર્દશન નામને પુત્ર થયે. સમગ્ર કળાઓમાં પ્રવીણ થયેલા પુત્રને પિતાએ ઉત્તમ કુળની સુશીલા મરમાં નામની કન્યા પરણાવી.
સશુરૂના સંગે સુદર્શન અને મનેરમા પરમ અહંદુ ભક્તો થયાં અને બાર વતી રૂપે ગૃહસ્થ ધર્મ તેમણે સ્વીકાર્યો. ખરેખર અજ્ઞાનાંધકાર દૂર કરવા માટે ગુરૂ સિવાય બીજો કોઈ પ્રકાશ સમર્થનથી.
તેજ રાજાના કપિલ નામના પુરોહિત સાથે સુદર્શનને ગાઢમૈત્રી થઈ. સુદર્શનના ધાર્મિક તેમજ સ્વાભાવિક ગુણોથી આકષએલ કપિલ પિતાને કેટલોક વખત તેની પાસે જ વ્યતીત કરતે હતો. પિતાના પતિને ઘેર મેડે આવતે જે સ્ત્રી કપિલાએ ઘેર મોડા આવવાનું કારણ પૂછયું.
ગુણાનુરાગી કપિલે પોતાના મિત્ર સુદર્શનના ગુણોનું કપિલા આગળ વર્ણન કરી જણાવ્યું કે મહા ગુણવાનું અને રૂપવાન સુદર્શનની મિત્રતાથી મારા આત્માને ધન્ય માનું છું અને દિવસને મેટે ભાગ તે સદગુણીની સેબતમાં પૂર્ણ કરું છું તેથી મેંડું અવાય છે.
પતિમુખથી સુદર્શનના ગુણે સાંભળી વગર દેખે પણ કપિલા તેના ઉપર મોહિત થઈ પડી. ખરેખર અમૃત પણ નિભંગી મનુષ્યોને વિષ તત્ય થઈ પરિણમે છે ગમે તે પ્રયોગે કપિલાએ સુદર્શનને મળવાનો નિર્ણય કર્યો
એક દિવસે કપિલ બહાર ગામ ગયે. તે અવસર ઈ કપિલા