________________
ઘાતિકર્મના ક્ષયથી થતું ફળ
૩૩૯ સામાન્ય કેવલજ્ઞાનીનું કર્તવ્ય. तीर्थकरनामसंज्ञं न यस्य कर्मास्ति सोपि योगवलात् ।
उत्पन्न केवल सन् सत्यायुपि वाधयत्युवी ॥४८॥ જેઓને તીર્થકર નામકર્મ નામના કર્મનો ઉદય નથી તેઓ પણ ચાગના બળથી, કેવલજ્ઞાન ઉત્પન્ન થવા પછી, જે આયુષ્ય બાકી રહેલું હોય તે જગતના જીને ધર્મબોધ આપે છે. ૪૮.
संपन्न केवलज्ञानदर्शनोंतर्मुहर्तशेपायुः।
अर्हति योगीध्यानं तृतीयमपि कर्तुमचिरेण ॥४९॥ કેવલજ્ઞાન, કેવલદર્શન, પ્રાપ્ત થએલ એગી જ્યારે માનવ ભવ સંબંધી અંતરમહર્ત આયુષ્ય બાકી રહે ત્યારે તત્કાળ ત્રીજું પણ શુકલધ્યાન કરવાને તે ચોગ્ય (થાય) છે ૪૯
आयुःकर्मसकाशादधिकानि स्युर्यदान्यकर्माणि । वत्साम्याय तदोपक्रमते योगी समुद्घातं ॥५०॥ પણ જે આયુષ્ય કર્મ કરતાં બીજા કર્મો અધિક હોય તે તે, કમેને આયુષ્યના સરખાં (જેટલું આયુષ્ય હોય તેટલા કાળમાં જોગવાઈ શકે તેટલાં) કરવાને કેવલિસમુઘાત (પ્રયત્ન વિશેષ) કરવાનો પ્રયત્ન કરે છે. ૫૦.
दंडकपाटे मंधानकं च समयत्रयेण निर्माय ।। तुर्ये समये लोक निशेपं पूरयेद् योगी ॥५१॥ શરીરમાંથી આત્મપ્રદેશને બહાર કાઢી, પ્રથમ સમયે દંડ કરે. (દંડાકારે આત્મપ્રદેશને લાંબા ચાદરાજ પ્રમાણે લ બાવે.) બીજે સમયે કપાટ આકારે આત્મપ્રદેશને વિસ્તારે. ત્રીજે સમયે મંથાનને (રવેયાને) આકારે આત્મપ્રદેશને ચારે બાજુ વિસ્તારે, અને થે સમયે ચગી આખા લેકને આત્મપ્રદેશથી પુરી આપે. પ૧.
समयैस्ततश्चतु भनिवतित लोकपूरणादस्मात् । विहितायुःसमकर्मा ध्यानी प्रतिलोममार्गेण ।। ५२॥ ચાર સમયે લેક પૂરવાનું કામ પૂર્ણ કરી, આયુષ્યના સમાન બીજા કર્મોને રાખી, સ્થાની પ્રતિલોમ મા (પહેલે સમયે આંતરાને સહરે, બીજે સમયે મંથાનને સમેટી લે, અને ત્રીજે સમયે દડાકારને સમેટી પાછા મૂળરૂપે થાય.) લેક પૂરવાના કાર્યથી નિવર્તન થાય. પર,
श्रीमानचित्यवीयः शरीरयोगेऽथ वादरे स्थित्वा । अचिरादेव हि निरुणद्धि वादरौं वाङ्मनसयोगों ॥ ५३॥
