________________
૧૦
રત્નમંજૂષા ३६ न कुलं इत्थ पहाणं, हरिएसबलस्स किं कुलं आसि। ... आकंपिआ तवेणं, सुरा विजं पजुवासंति ॥४४॥
અહીં ધર્મના વિચારમાં કુલ મહત્ત્વનું નથી. હરિકેશબેલ માતંગ ઋષિનું કુળ શું ઊંચું હતું? પણ તપથી આવર્જિત દેવો પણ તેમની સેવા કરતા હતા. ३७ देवो नेरइउत्ति अ, कीडपयंगु ति माणुसो वेसो। ___ रूवस्सी य विरूवो सुहभागी दुक्खभागी य ॥ ४५॥ ३८ राउत्तिय दमगुत्ति अ, एस सपागु ति एस वेयविको
સામીયાણો પુનો વૃત્ત ત્તિ ગથળો થાવર ત્તિ દો
એક જ જીવ દેવ પણ થાય છે ને નારકી પણ થાય છે. કિડા-કૃમિ પણ થાય અને પતંગિયા વગેરે તિર્યચપણું પણ પામે. એ જ જીવ મનુષ્ય પણ થાય. રૂપવાન અને કદરૂપ, સુખી અને દુઃખી રાજા અને રંક બને. એ જ જીવ ચાંડાલ અને વેદોનો જ્ઞાતા બ્રાહ્મણ પણ બને. ઘરનો માલિક બને અને દાસ પણ બને. પૂજ્ય અને નિંદ્ય પણ થાય. નિર્ધન અને ધનવાન પણ થાય. ३९ न वि इत्थ कोइ नियमो, सकम्मविणिविट्ठसरिसकयचिट्ठ।
અત્રત્રવેસો, હું સ્ત્ર પરિમાણ નીવો છો
આ સંસારમાં કશું જ નિશ્ચિત નથી. પોતાના કર્મની રચના અનુસાર જે ચેષ્ટા (વર્તન) કરે છે અને નવાનવા જેમનાં રૂપવેશ છે એવો જીવ નટવાની જેમ ભમ્યા કરે છે.
