Aptavani 03

Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Dada Bhagwan Foundation

Page 9

પ્રમાણ વિશેષ હોવા કારણે પુષ દેહ મળે છે ને માયા ને લોભના પરમાણુઓનું પ્રમાણ વિશેષ થાય ત્યારે સ્ત્રીદેહની પ્રાપ્તિ થાય છે. પરમાણુઓના પ્રમાણમાં ફેરફાર થાય તો બીજા ભવમાં લિંગભેદ થઇ જાય, આત્મામાં ભેદ નથી.
સારું-ખોટું વિકલ્પથી દેખાય. નિર્વિકલ્પીને સારું-ખોટું હોય નહીં.
આંખે દેખાય, દૂરબીનથી દેખાય એ બધા સ્થળ પરમાણુઓ, મિશ્રસા એ સૂક્ષ્મ, પ્રયોગશા એ સૂક્ષ્મતર ને વિશ્વના તે સૂક્ષ્મતમ પરમાણુઓ !
શરીરના પરમાણુઓ, મનના પરમાણુઓ ક્ષણે ક્ષણે બદલાયા જ કરે છે. પરમાણુઓ પરિવર્તનતાને પામે છે છતાં તે વધઘટ થતા નથી.
જેમ દરેક આત્માઓ એક જ સ્વભાવના છે તેમ પરમાણુઓ એક જ સ્વભાવના છે. માત્ર ક્ષેત્રફેરને કારણે ભાવફેર અને ભાવફેરને કારણે બધો ફેરફાર દરેકનો જુદો જુદો લાગે છે, જેના આધારે જગત ખડું છે. પરમાણુઓ જડ તત્વના જ હોય. પરમાણુઓ જડ છે પણ ચેતન ભાવને પામી ચેતનવાળા થઇ જાય છે, જેને મિશ્રચેતન કહેવાય. પરમાણુઓની અવસ્થા શરીરની બહાર હોય ત્યાં સુધી વિશ્રસા, મહીં પેસે ત્યારે પ્રયોગશા ને ફળ આપતી વખતે મિશ્રણા હોય છે.
એક આત્મહેતુ કાજે ગ્રહાયેલા પરમાણુઓ સર્વોચ્ચ હોય છે, જે મોક્ષે જતાં સુધી ચક્રવર્તીની જેવી સગવડો આપે.
પ્રયોગશાની સ્ટેજ હોય ત્યાં સુધી ફેરફાર શક્ય, મિશ્રણા થયા પછી કોઇનું ચલણ ના રહે, બહાર શુદ્ધ સ્વરૂપે રહેલાં પરમાણુઓ સ્વભાવિક વિશ્રા છે, આત્માના સંયોગમાં આવ્યા પછી વિભાવિક, પ્રયોગશા બની જાય છે. વિભાવિક પુદ્ગલ વિનાશી છે, સ્વભાવિક પુદ્ગલ અવિનાશી છે. વિભાવિક પુદ્ગલ સ્વતંત્ર નથી, ‘વ્યવસ્થિત’ને આધીન છે.
પરમાણુઓ મૂળ સ્વરૂપે કેવળ જ્ઞાનમાં જ દેખાય.
આત્મા અનંત શક્તિવાળો છે તેમ પુદ્ગલે ય અનંત શક્તિવાળું છે. આત્મા આ પુદ્ગલની શક્તિ જાણવા ગયો ને પોતે જ તેમાં બંદીશ બની ગયો ! પુદ્ગલના ધક્કાથી આત્મામાં નૈમિત્તિક કર્તાપણું ઉત્પન્ન થયું છે.
બે સનાતન તત્વો સાથે આવવાથી વિશેષ પરિણામ ઉત્પન્ન થાય
પુદ્ગલ પણ સત્ એટલે કે અવિનાશી છે. પુદ્ગલના પણ પર્યાયો છે જે પોતાની પ્રદેશમાં રહીને બદલાય છે, જે વિનાશી છે. પુદ્ગલ પૂરણગલન સ્વભાવનું છે!
આત્મા સિવાયના બધા જ ભાવો પુદ્ગલભાવો છે. મન, બુદ્ધિ, ચિત્ત, અહંકાર, ક્રોધ, માન, માયા, લોભ એ બધા જ પુદ્ગલભાવો છે. તેને જોયા કરવાનાં. એમાં ભળ્યા તો જોખમદારી આવે, ને ભળ્યા નહીં એટલે છૂટયાં ! પુદ્ગલભાવને જુએ જાણે તે આત્મભાવ. મોઢું બગડી જાય, મન બગડી જાય, બધી અસરો થઇ જાય એટલે પુદ્ગલભાવમાં ભળ્યા કહેવાય.
સ્વસત્તા જાણી નથી ત્યાં સુધી પોતે પરસત્તામાં જ છે. પરસત્તાને સ્વસત્તા માને તે જ અહંકાર,
સત્તાનો હેજ પણ દુરુપયોગ થાય તો સત્તા જાય.
તમામ ક્રિયા ને ક્રિયાવાળું જ્ઞાન, એ બધું જ પરસત્તા છે. જે અક્રિય, જ્ઞાતાદ્રષ્ટા, પરમાનંદી છે, જે ક્રિયાવાળા જ્ઞાનને જાણે છે તે “પોતાની’ સ્વસત્તા છે. જેટલો શુદ્ધ ઉપયોગ રહ્યો, તેટલી સ્વસત્તા પ્રગટે. ઘોર અપમાનમાં ય પરસત્તા પોતા પર ચઢી ના બેઠી તેને આત્મા પ્રાપ્ત કર્યો કહેવાય ! એક કલાક સ્વભાવમાં રહી પ્રતિક્રમણ થાય તો સ્વસત્તા અનુભવાય.
| ‘કરું છું’ એ કર્તાભાવ ને કર્તાભાવ એ જ કર્મ, કર્તાભાવ નથી ત્યાં નથી કર્મ, તેથી નથી પાપ કે પુણ્ય!
દેહ પરમાણુઓનો બનેલો છે. ક્રોધ અને માનના પરમાણુઓનું
17
18