________________
કેવળજ્ઞાન આકાશ જેવું સૂક્ષ્મ છે, જયારે અગ્નિ સ્થળ છે. સ્થળ સૂક્ષ્મને બાળી ના શકે. મારો, કાપો, બાળો તો ય પોતાના કેવળજ્ઞાન સ્વરૂપને કંઇ જ અસર થાય તેમ નથી.” - દાદા ભગવાન.
ઉપયોગમાં ઉપયોગ વર્તે એ કેવળજ્ઞાન. પોતે શુદ્ધ છે એ ય જુએ, સામાને શુદ્ધ જુએ, એ શુદ્ધ ઉપયોગ કહેવાય ને તેના પર ઉપયોગ રહે તે ઉપયોગ ઉપર ઉપયોગ કહેવાય.
કેવળજ્ઞાન સ્વરૂપ કેવું દેખાય ? આખા દેહમાં આકાશ જેટલો જે ભાગ પોતાનો દેખાય. આકાશ જ દેખાય, બીજું કશું દેખાય નહીં. કોઇ મૂર્ત વસ્તુ એમાં ના હોય.”
- દાદા ભગવાન. “આ જગતમાં જે કંઇ પણ કરવામાં આવે તે જગતને પોષાય યા ના પોષાય છતાં હું કંઇ જ કરતો નથી એવો જે સતત ખ્યાલ રહેવો તે કેવળદર્શન છે. એ સમજ રહેવી તે કેવળજ્ઞાન છે !'' - દાદા ભગવાન.
મન, વચન, કાયાની તમામ સંગી ક્રિયાઓમાં શુદ્ધ ચેતન તદ્દન અસંગ જ છે.
- દાદા ભગવાન. “મન, વચન, કાયાના તમામ લેપાયમાન ભાવો જે આવે છે તેનાથી ‘શુદ્ધ ચેતન’ સર્વથા નિર્લેપ જ છે.” - દાદા ભગવાન.
મનના ભાવો, વિચારો આવે છે તે, વચન અને કાયા એ બધા જ અજ્ઞાનદશાનાં સ્પંદનો છે, જ્ઞાનદશામાં કોઇ સ્પંદન થતું નથી.
સ્વરૂપજ્ઞાન પછી મનના ભાવો ઊઠે છે તે લેપાયમાન કરવા જાય છે, ત્યાં જાગૃતિ રહે કે આ ‘મારું સ્વરૂપ ન હોય, આનાથી હું મુક્ત જ છું તો જ નિર્લેપ રહેવાય.
“મન, વચન, કાયાની ટેવો અને તેના સ્વભાવને ‘શુદ્ધ ચેતન’ જાણે છે અને પોતાના સ્વ-સ્વભાવને પણ તે જાણે છે કારણ કે તે સ્વ-પર પ્રકાશક છે.”
- દાદા ભગવાન. મનની, વાણીની, કાયાની ટેવોને પોતે જાણે છે ને ટેવોના સ્વભાવને પણ પોતે જાણે છે. ટેવોનો સ્વભાવ એટલે આ ટેવ જાડી છે, આ પાતળી
છે, આ ચીકણી છે, આ ઊંડી છે, આ છીછરી છે એવું બધું ય પોતે જાણે. ટેવો મરતાં સુધી ના જાય, પણ ટેવોનો સ્વભાવ આત્મજ્ઞાન પછી ધીમે ધીમે જાય.
સ્થળ સંયોગો, સૂક્ષ્મ સંયોગો, વાણીના સંયોગો પર છે ને પરાધીન છે, અને શુદ્ધ ચેતન તેનું જ્ઞાતાદ્રષ્ટા માત્ર છે.” - દાદા ભગવાન.
અંદરના મનના, બુદ્ધિના, ચિત્તના, અહંકારના, એ બધા સૂક્ષ્મ સંયોગો છે. વાણીના સંયોગો સૂક્ષ્મ-સ્થૂળ છે અને વ્યવહારના સંયોગો સ્થળ છે. આ બધા જ સંયોગો પર છે ને પરાધીન છે.
“પ્રકૃતિનો એક પણ ગુણ ‘શુદ્ધ ચેતન'માં નથી ને ‘શુદ્ધ ચેતન'નો એક પણ ગુણ પ્રકૃતિમાં નથી. બન્ને ગુણે કરીને સર્વથા જુદા છે.”
- દાદા ભગવાન. પહેલાં અજ્ઞાનથી મુક્તિ ને પછી અજ્ઞાનથી ઊભી થતી ઇફેસ’થી મુક્તિ મેળવાની છે.
આત્મદ્રવ્ય ના બદલાય પણ ‘વ્યવહાર આત્મા’ને જે સંસારી ભાવથી સ્પર્શલા દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવ બધું એકમેકના આધારે બદલાયા
રાગદ્વેષ એ ‘રોંગબીલિફ'થી ઊભા થાય છે. એ કંઇ આત્માનો સ્વભાવ કે ગુણ નથી.
‘રિલેટિવ'માં આત્મા ને ‘રીયલ'માં પરમાત્મા. “રીલેટિવ'ને ભજે તો ‘પોતે’ વિનાશી ને ‘રીયલ’ને ભજે ‘તે’ ‘પરમાત્મા’ !
જીવમાત્રમાં ચેતન એક જ સ્વભાવી છે. પણ આવરણમાં ફેર છે.
અવિનાશીની ચિંતવનાથી અંતર્મુખી થવાય ને વિનાશીની ચિંતવનાથી બહિર્મુખી થવાય.
મોક્ષે જવાનો સરળ રસ્તો એટલે મોક્ષના ભોમિયાની પૂંઠે પૂંઠે ચાલ્યા જવું તે.
25
26
