Sutra Kritanga Sutra

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 433

ਜਿੰਦਗੀ ਭਰ ਲਈ ਹਨ । ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਦੂਸਰੇ ਸੂਖਮ ਪ੍ਰਾਣਾਤਪਾਤ ਤੋਂ ਛੂਟ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ।
ਹੋਰ ਕਈ ਪਾਪਕਾਰੀ ਤੇ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੇ ਕਾਰਣ ਹੋਰ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਦੇਨ ਵਾਲੇ ਕਰਮ ਵਿਉਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਕਰਮਾਂ ਵਿਚ ਲਗੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਜਿਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜੇਹੇ ਮਨੁਖ ਮਣ ਉਪਾਸਕ (ਵਕ) ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰ ਸਥਾਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ, ਉਹ ਜੀਵ, ਅਜੀਵ, ਪਾਪ, ਪੁੰਨ, ਆਸ਼ਰਵ ਸੰਵਰ, ਵੇਦਨਾ, ਨਿਰਜਰਾ, ਕ੍ਰਿਆ, ਅਧਿਕਰਨ ਬੰਧ ਤੇ ਮੋਕਸ਼ ਦਾ ਸਵਰੂਪ ਜਾਨਣ ਵਿੱਚ ਮਾਹਿਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮਜਬੂਰੀ ਵਿਚ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮਦੱਦ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਫੇਰ ਵੀ ਦੇਵ, ਅਸੁਰ, ਨਾਗ, ਸੁਪਰਨ, ਯਕਸ਼, ਕਿੰਨਰ, ਕੰਪੁਰਸ਼, ਗਰੂਡ, ਗੰਧਰਵ, ਮਹੰਰਗ ਆਦਿ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਕੋਈ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਓ ਦੇਨ ਤੇ ਉਹ ਨਿਰ ਥ (ਜੈਨ) ਪ੍ਰਵਚਨ (ਉਪਦੇਸ਼) ਤੋਂ ਹਟਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ, ਉਹ ਉਪਾਸਕ ਨਿਰਥ ਪ੍ਰਤਿ ਸ਼ੰਕਾ, ਕਾਕਸ਼ਾਂ ਤੇ ਵਿਚਿਕਤਸਾ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਹੋਰ ਧਰਮ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਨਾ ਹੀ ਧਰਮ ਦੇ ਫਲ ਪ੍ਰਤਿ ਸ਼ਕ ਰਖਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸ਼ਾਸ਼ਤਰਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਦੇ ਜਾਲਨ ਤੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੋਈ ਗੱਲ ਸਮਝ ਨਾ ਆਉਣ ਤੇ ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਪੂਛਕੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਧਰਮ ਤੱਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਡੀ ਤੇ ਮਾਸ ਜਿਨ (ਜੈਨ) ਪ੍ਰਵਚਨ (ਉਪਦੇਸ਼) ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸੱਚਾ ਉਹ ਸ਼ਾਵਕ ਉਪਾਸਕ ਆਖਦੇ ਹਨ ।
“ਹੇ ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ! ਇਹ ਨਿਰਗ੍ਰੰਥ ਪ੍ਰਵਚਨ ਹੀ ਸੱਚਾ ਅਰਥ ਵਾਲਾ, ਆਤਮ ਕਲਿਆਣ ਵਾਲਾ ਹੈ । ਹੋਰ ਸਭ ਪ੍ਰਵਚਨ ਅਨਰਥ (ਬੇ ਅਰਥ ਹਨ । ਉਹ ਉਦਾਰ ਤੇ ਨਿਰਮਲ ਚਿਤ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਖਲੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਰਾਜਾ ਦੇ ਮਹਿਲ ਦੀ ਤਰਾਂ, ਹਰ ਇਕ ਦੇ ਘਰ ਜਾਣਾ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ।
ਅਜੇਹੇ ਸ਼ਾਵਕ, ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ, ਅਸ਼ਟਮੀ, ਅਮਾਵਸ ਤੇ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ਧ ਆਦਿ ਵਰਤ ਨਾਲ, ਉਪਾਸਕ ਧਰਮ ਦੀ ਅਰਾਧਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਨਿਰਥਣ ਨੂੰ ਅਸ਼ਨ, ਪਾਨ, ਖਾਦ, ਸਵਾਦ, ਵਸਤਰ, ਪਾਤਰ, ਕੰਬਲ, ਪੈਰ ਝਨ, ਦਵਾਈ, ਭੇਸ਼ਜ, ਫੱਟਾ, ਚੌਕੀ, ਤਖਤਪੋਸ਼ ਤੇ ਸੁੱਕਾ ਘਾਹ ਦਾ ਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਯੋਗਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਉਪਾਸਕ ਸ਼ੀਲਵਰਤ, ਗੁਣਵਰਤ, ਤਿਖਿਆਨ (ਤਿਆਗ) ਪੱਸ਼ਧ ਤੇ ਵਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪਵਿਤਰ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਸ਼ਾਵਕ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਚਰਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਮਣਉਪਾਸਕ ਦੇ ਵਰਤਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਸ਼ਾਵਕ ਪਰਆਏ (ਧਰਮ ਪਾਲਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰੋਗ ਆਦਿ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ ਜਾਂ ਨਾ ਰੁਕਾਵਟ ਹੋਣ ਤੇ ਅੰਨ ਪਾਣੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਕੇ ਸਮਾਧੀ ਮਰਨ ਵਰਤ ਧਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਵਰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਥਾਰਾ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦੇ
(199)