________________
વિદ્વાનોને ઈષ્ટ એક સજ્જન જ ભવસમુદ્રમાં અમૃત જેવો છે. ઉગ્ર પ્રકૃતિવાળો, ગળું પકડનારો દુર્જન ઝેર જેવો છે.
કલિકલમાં સજ્જનની દુર્લભતા कलौ कर्णेजपैः पूर्णे,शिष्टः कोऽपि न विष्टपे। किंग्रीष्मे काकसंकीर्णे, कासारे स्यात्सितच्छदः?॥२७४॥
દુર્જનોથી ભરેલા આ કલિકાલમાં વિશ્વમાં પ્રાયઃ કોઈ સજ્જન દેખાતો નથી. ઉનાળામાં કાગડાઓથી ભરેલા તળાવમાં શું હંસ હોઈ શકે ખરો?
कुले कुले खलाः सन्ति, बहुला न हि सज्जनाः। वने वने परेलक्षाः, परे वृक्षा न चन्दनाः ॥२७५॥
ખરેખર! દરેક કુલમાં દુર્જનો ઘણા છે, પ્રાયઃ કોઈ સજ્જનો દેખાતા નથી. દરેક વનમાં બીજા વૃક્ષો જલાખો હોય છે ચંદનના વૃક્ષો નહીં.
दृश्यन्ते कोटिशो विश्वे, दुर्जना दोषपोषिणः। नैकोऽपि सज्जनः कोऽपि, गुणग्रहणसज्जवाक् ॥२७६॥ વિશ્વમાં દોષને પોષનારા કરોડો દુર્જનો દેખાય છે પણ ગુણગ્રહણ કરવામાં તત્પર વાણીવાળો કોઈ એક સજ્જન પણ દેખાતો નથી.
દુર્જન सर्वदोषाश्रया दुष्ट-हृदया विश्वविप्रियाः। जल्पन्तोऽपिखला दुःख-मुलूका इव कुर्वते ॥२७७॥
૬૪
