________________
સંસાર
प्रायः सोपद्रवे स्थाने, वसन्ति पशवोऽपिन । भवौकसि बहुक्लेशे, कृतिनां स्यात्कुतो रतिः ॥३८६॥
મોટે ભાગે ઉપદ્રવવાળા સ્થાનમાં પશુઓ પણ રહેતા નથી, તો ઘણા કલેશવાળા ભવરૂપી ઘરમાં પુણ્યશાળીને આનંદ ક્યાંથી હોય?
संसार-सन्निवेशोऽयं, सक्लेशो यदि नो भवेत् । को यियासति तन्मुक्तिपुरी धीमान्दवीयसीम् ॥३८७॥ સંસારવાસ-સંસારમાં રહેવું જો ક્લેશવાળું ન હોત તો ક્યો બુદ્ધિશાળી આત્મા દૂર રહેલી મુક્તિપુરીમાં જવાની ઇચ્છા કરત?
દીક્ષા यामुरीचक्रिरेतीर्थंकरचक्रिबलादयः। मुक्तिदूतीं मनस्वी तां, वृणीते चरणश्रियम्॥३८८॥
શ્રીતીર્થંકરદેવોએ, ચક્રવર્તીઓએ તથા બળદેવો વગેરેએ જેનો સ્વીકાર કર્યો હતો તે મુક્તિની દૂતી જેવી ચારિત્રલક્ષ્મીને બુદ્ધિમાન સ્વીકારે છે.
चतुर्थपञ्चमज्ञान-वन्दनीययत्वमुक्तयः। कष्टकोट्यापि नाप्यन्ते, विनैकां संयमश्रियम् ॥३८९॥
એક સંયમલક્ષ્મી વિના બીજા કરોડો કષ્ટોથી પણ ચોથું મન:પર્યવજ્ઞાન, પાંચમું કેવલજ્ઞાન, વંદનીયપણું અને મોક્ષ પ્રાપ્ત થઈ શકે નહીં!
૯૧