Tattva Chintamani Shabdakhandam

Author(s): Ganesh Upadhyay
Publisher: Ganesh Upadhyay

Page 438

: মুজাহীদ মুজানিনা।
व्यवहार स्यादत प्रार, 'गकारे तु नैवमिति गशब्दे तु न मधुरादिभक्छ एवोत्कर्षार्थकतर-तमादिव्यवहार इत्यर्थः, गकारस्य गपदशक्यताभवभेदकतया मजातीयसाक्षात्कारप्रतिबन्धकतावछेदकजातिमयमानस्य तर-तमादिन्यवहारं प्रत्यकिञ्चित्करत्वादिति भावः। ननु । 'गकारो नोत्कर्षवाम् तर-तमप्रत्ययाप्रकृतिशब्दलादन्यथा कलादिना महारप्रसङ्गादत प्राइ, 'अनन्यथेति, 'भेद: वैलक्षण्यं, 'वक्तविशेषः' शुकादिः। ननु शकीयत्वाद्युत्कर्षम्य शब्दत्तिले कत्यादिभिः माझ्य॑भिया मामात्वं वाच्यं तदरं व्यञ्चकवायुनिष्ठमेकैकं लाघवात् तत्कल्यता पाश्रयव्यङ्ग्यत्वलक्षणपरम्परामम्बन्धेनेत तादृशोकजात्या गकारादिषु शकीयत्वव्यवहारमम्भवादत पाह, 'तवापोति, शकीयत्वादिजातेरिति रोषः। तामां' कोयत्वादिजातीना, शकते, 'अति, अनन्ता एवेति, नित्याभिरेव तत्तवर्णव्यक्तिभिनदारनुमानमम्भवादिति भावः। 'प्रत्यभिज्ञानादिति म पवायं शकीयः ककार इत्यादिप्रत्यभिज्ञानादित्यर्थः, निरस्थति, असि होत्यादिना 'न शक्यते' इत्यन्तेन, 'बाधक' अप्रामाएयज्ञापक, 'अनयोरिति स एवायं मकारो नायं तहकार हत्याकारकभेदाभेदज्ञानयोरित्यर्थः, 'भेदोऽत्र वैधम्य, इदानीमुत्पन्नत्यादिकमित्यपि कचित्। 'मझटप्रविष्टत्वेनेति नित्यतायाहकधर्ममाधकतया सन्दिग्धवेनेत्यर्थः । ननूक्रदिशोत्पत्तिमत्त्वज्ञानमपि मस्टप्रविष्टमेवेति तदपि कथमनित्यत्वे प्रमाणीकर्त्तव्यमित्याशङ्काते, 'नम्वेवमिति, उत्तरयति, इत्यमिति, 'विरोधेनेति, पूर्वानुभूतव्यक्रिभेदम्वेदानी मुत्पादस्य पमियो ध्यावर्तकधर्मत्वेन परस्पर यहविरोधित्वादिति भावः । वि., षयभेदमार, 'एवञ्चेति 'न व्यावभेदः' न पूर्वानुभूततादानाव