________________
આરાધનાને માર્ગ અર્થ –કુશલાશયરૂપ હોવાથી અને સર્વ ગોની વિશુદ્ધિરૂપ હેિવાથી, આ સામાયિકને પરિણામ એકાંતે નિરવદ્ય છે.
જે વિચાર તે જ આચાર અને જે આચાર તે વિચાર એ તાત્વિક પરિણામ છે. સામાયિકમાં સર્વ જીવે સાથે મૈત્રીભાવ છે. અને તેવું જ અહિંસાયુક્ત આચરણ પણ છે. તેથી તે એકાંતે નિરવદ્ય છે. એ કારણે સામાયિકની પ્રતિજ્ઞા અંગીકાર કરનારથી પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ અને વનસ્પતિ જેવા સૂક્ષમ જીવેની હિંસા પણ થઈ શકતી નથી. અને તે હિંસાથી બચવા માટે ખાવા-પીવા, બેલવા-ચાલવા, સૂવા-જાગવા જેવી ક્રિયાઓ કરતી વખતે ઘણું સંભાળભર્યું
જીવન જીવવું પડે છે એનું જ નામ સક્રિય અહિંસા અને આત્મીપમ્યની દષ્ટિનું જીવંત પાલન છે.
સામાયિકને અર્થ :
- સામાયિકની પ્રતિજ્ઞાના અર્થથી પ્રરૂપક શ્રી તીર્થકર દે છે અને સૂત્રથી રચના કરનાર શ્રી ગણધર ભગવંતે છે.
સામ, સમ અને સન્મ એ ત્રણ “સામાયિકના પર્યાયવાચી શબ્દો છે.
સામ એટલે મધુર પરિણામ. સર્વ જી સાથે મૈત્રીના પરિણામ.
સમ એટલે ત્રાજવા જેવા સમાન પરિણામ. સર્વ સંગે અને વિયેગે પ્રત્યે સરખા પરિણામ
સમ્મ એટલે ખીર-ખાંડની જેમ પરસ્પર મળી જવાના પરિણામજ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રની એકતાને પરિણુમ, ચારિત્રરૂપી ખીરની સાથે જ્ઞાન–દનરૂપી ખાંડ અને સાકરનું ઓગળીને એકરૂપ થઈ જવું તે સમ્મ પરિણામ છે.
ટૂંકમાં સામાયિક એ સર્વ પાપ–વ્યાપારના ત્યાગની અને નિષ્પાપ- વ્યાપારના સેવનની પ્રતિજ્ઞારૂપ છે. તેથી તેમાં સર્વ જીવેની મૈત્રી,
