________________
સામાયિકની ક્રિયા
૧૨૯
'
દેહને જ હું' માનવાથી મનુષ્યમાં રહેલાં કેટલાંક ગમ્ય અને અગમ્ય સામર્થ્યની તેને ખબર પડતી નથી. દેહમાં રહેનાર કોણ છે? તેની શેાધ તરફ તે વળે છે. ત્યારે તેમાં રહેલ અખૂટ ખજાનાની તેને માહિતી મળે છે.
સામાયિક એ અખૂટ ખજાના ખાલવાની એક અજબ ચાવી છે.
તેન
સમતાના પરમ પ્રભાવ :
कर्म जीवं च संश्लिष्टं परिज्ञायात्मनिश्चयः । विभिन्नी कुरते साधुः सामायिकशालाक्या ॥ १ ॥ रागादि द्वांत विद्वंसे कृते सामायिकांशुना । स्वस्मिन् स्वरुपपश्यन्ति योगिनः परमात्मनः ॥ २ ॥ - કલિકાલસર્વ જ્ઞ ભગવંત શ્રી હેમચન્દ્રસૂરીશ્વરજી ] અર્થ :-પરસ્પર એકમેક થએલા જીવ અને કમને જાણીને કર્યાં છે. આત્માના નિશ્ચય જેણે, એવા સાધુ સામાયિકરૂપી શલાકા વડે એ એને જુદા કરે છે. (૧)
સામાયિકરૂપી સૂર્ય વડે રાગાદિ અધકાર નાશ પામે છતે, ચાગી પુરુષો પાતાના આત્મામાં પરમાત્માના સ્વરૂપને જુએ છે. (૨) अयं प्रभावः परम समत्वस्य प्रतीयताम् । यत् पापिनः क्षणेनापि पदमियति शाश्वतम् ॥ १ ॥
અર્થ :- સમતાને આ પરમ પ્રભાવ છે કે જેનાથી પાપી આત્મા પણ એક ક્ષણવારમાં શાશ્વત પટ્ટને પ્રાપ્ત કરે છે.
આત્મા શરીરદ્વિરૂપ નથી :
મનુષ્ય ભત્ર ઉત્તમમાં ઉત્તમ ખરો પણ જો શરીર વગેરે જહે વસ્તુને ‘હું” કરીને માને તે તેના જન્મ–ભવ મહાપાપરૂપ બની
આ. ૯
