________________
(૫૪) એ દશે દષ્ટાંત ટુંકામાં આ નિચે જણાવ્યા છે - છે . એક બ્રાહાણે ચક્રવતી પ્રસન્ન થવાથી તેની
જ પાસે વરદાન માગ્યું કે પ્રથમ તમારા ઘરથી આરંભીને આખા ભરતક્ષેત્રના દરેક ઘરે વારા પ્રમાણે એક એક દિવસ મને ભેજન મળે. ચક્રવર્તીએ આપ્યું. હવે આ પ્રમાણે ભાજન કરવાથી ફરીને તે બ્રાહ્મણને ચક્રવર્તીને ઘેર ભેજન કરવાને દિવસ કયારે આવે? તેના ભવમાં તે આવી શકે નહીં તેમ વૃથા ગુમાવેલ મનુષ્યભવ ફરીથી પ્રાપ્ત થવાને નથી. એ રીતે મનુષ્ય ભવ અતિ દુર્લભ છે.
. એકદા ચાણકયે ચંદ્રગુપ્ત રાજાને ભંડાર - ૨ પાશક
૧ પાક ભરવા માટે દેવાધિષિત પાસા બનાવ્યા, તે પાસાથી જે કઈ જીતે તેને સોનામહેરને ભરેલો થાળ મળે અને હારે તો તે માત્ર એક જ સોનામહોર આપે, આ રમતમાં જીતવું દુર્લભ છે, કેમકે સામે દેવાધિષિત પાસાએ રમનાર છે તેમ મનુષ્યભવ પણ ફરીને પ્રાપ્ત થ દુર્લભ છે.
- ગ_આખા ભરતખંડમાં સુકાળને વખતે ઘણા
૩ ૧૧ પાકેલા દરેક જાતના ધાને એક માટે ઢગલે કરી તેમાં એક મુઠી સરસવના દાણું નાંખી તેને સેળભેળ કરે. પછી એક અતિ વૃદ્ધા ડોશી સુપડું લઈ તે દરેક ધાન્ય જુદાં પાડી સરસવની મુઠી જુદી પાડવા ધારે તો તે બની શકે ? ન જ બને; એ કાર્યની જેમ મનુષ્યભવ દુર્લભ છે.
એક રાજાને કુમાર યુવાવસ્થાપાયે ત્યારે
તેણે વિચાર કર્યો કે મારો પિતાને મારી નાખીને હું હમણાં જ રાજ્ય ભગવત થાઉં. આ તેને દુષ્ટ વિચાર રાજાના જાણવામાં આવતાં તેણે યુક્તિ કરવા માટે કુમારને બોલાવી કહ્યું કે
આપણા કુળમાં એવી રીતિ છે કે જે કુમારને પિતા છતાં રાજ્ય ભેગવવાની ઇચ્છા થાય તેણે આ આપણી સભામાં એકસો ને આઠ આઠ હસવાળા એક ને આઠ થાંભલા છે, તેમાં એક સાથે ઉપરાઉપરી એકસો આઠ દાવવડે એક થાંભલાની એક હાંસ જીતે, એ