Book Title: Ratna Sanchay Granth
Author(s): Jethalal Haribhai Shastri, Kunvarji Anandji Shravak
Publisher: Kutchhi Oshwal Dasha Jain Mahajan

View full book text
Previous | Next

Page 218
________________ (૧૧) આગ્રહ તે આભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ-અહીં શિષ્ય શંકા કરે છે કે આ વ્યાખ્યા પ્રમાણે જૈનમતને આગ્રહ તે આભિગ્રહિક ખરૂં કે નહીં? ” ગુરૂ કહે છે કે-જૈન મતમાં આગ્રહને સ્થાન જ નથી, જૈન શાસ્ત્રો તો કહે છે કે નિર્દોષ એવા દેવ ગુરૂ ધર્મ જે શાસ્ત્રમાં બતાવ્યા હોય તે શાસ્ત્ર અને તે ધર્મ અમારે પ્રમાણ છે. જૈન શબ્દને આગ્રહ નથી. પરંતુ એવું એ ત્રણ તત્ત્વનું સર્વથા નિર્દોષ સ્વરૂપ જૈનશાસ્ત્રમાં જ જોવામાં આવે છે તેથી અમે તેને પ્રહણ કરેલ છે. ૨ અનાભિગ્રહિક-તે સર્વ મત સારા છે, કેઈની નિંદા કરીએ નહીં અને કેઈની સ્તુતિ પણ કરીએ નહીં. આ મિથ્યાત્વ એટલા માટે છે કે તેણે તે ગોળ ખેાળને સરખા માન્યા જે ધર્મ હિંસામાં, કન્યાદાનમાં, સંસારમાં લાગ્યા રહેવામાં ધર્મ કહે તે વાસ્તવિક ધર્મ હોઈ શકે નહીં. માટે સર્વને સરખા ન માનતાં તેમાં સત્યાસત્યની પરીક્ષા કરવી જોઈએ, ૩ આભિનિવેશિક તે ધર્મનું સાચું સ્વરૂપ જાણ્યા છતાં દુરાગ્રહથી પોતાનું માનેલું છોડી શકે નહીં તે આ મિથ્યાત્વ બહુજ ચીકણું છે. ઘણું ભવભ્રમણ કરાવનાર છે. ૪ સાંશયિક-જે તે બાબતમાં શંકા કર્યા કરે શંકા વત્યા કરે, શંકા બે પ્રકારની હોય છે. એક તો સત્ય જાણવાની છાસારૂપ શંકા તે સ્વીકાર્ય છે; બીજી અમુક બાબત પિતાને ન સમજાણીબંધ ન બેઠી એટલે બીજું બધું તે સાચું કહ્યું છે પણ આ એક વાત તો બરાબર કહી નથી-એવી શંકા-તે પ્રાયે નિહેવાદિને હેય છે. ૫ અનાગિક-તે અવ્યક્તપણે એકૅકિયાદિક છાને હોય છે. આ તો અનિવાર્ય છે. તેનું નિવારણ તે જીવ સંજ્ઞીપણું પામ્યા પછી જ અમુક કાળે થઈ શકે છે. ઇતિ. ર૯ પાંચ પ્રકારનું સમકિતएसि सद्दहणेणं, सम्मत्तं तं च होइ पंचविहं । वेयग १ खवग २ उवसम ३, યા છતાહ ની પ સિવાળ કટકા

Loading...

Page Navigation
1 ... 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252