________________
(૪૦) રહે છે. એ જ રીતે તે દીવાને તપેલા, તપલી, કંડા, કુડી વિગેરે વડે હકીએ તે તે તેટલા જ ભાગમાં તેને પ્રકાશ વ્યાપીને રહે છે, એટલે કે તે તે ભાજનોના પોલાણમાંજ વ્યાપીને રહે છે, તેથી જૂનાધિક વિભાગમાં વ્યાપ નથી; તે જ રીતે જીવ પણ જેવડું શરીર હોય તેવડા શરીરમાં વ્યાપીને રહે છે. ' પ્રશ્ન ૧આપના કહેવાથી શરીર અને જીવ જુદા છે એમ મેં જાણ્યું, પરંતુ મારા પિતા, પિતામહ વિગેરેની પરંપરાથી ચાલતા આવેલા ધર્મને મારે ત્યાગ શી રીતે કરે ? - 'ઉત્તર ૧૦ હે પ્રદેશી રાજા! પરંપરાગત ધર્મને જ ઝાલી રાખવાથી લેહના ભારને વહન કરનારાની જેમ તમારે પશ્ચાત્તાપ કરવાનો વખત આવશે, તે આ પ્રમાણે ધન મેળવવાના અથ કેટલાક પુરૂષે ધન ઉપાર્જન કરવા ચાલ્યા અને એકમેટી અટવીમાં ગયા. ત્યાં ભૂમિ ખોદતાં ઘણું લેતું નીકળ્યું. તેની ગાંસડીઓ બાંધી તે માથે ઉપાડી આગળ ચાલ્યા. થોડે દૂર ગયા ત્યારે સીસાની ખાણ તેમણે જોઈ, તેથી લેતું નાંખી દઈ તેઓએ સીસું લીધું પરંતુ એક આગ્રહી પુરૂષે મહા પ્રયત્નથી લીધેલું લેતું નાંખી દીધું નહીં અને સીસું ગ્રહણ કર્યું નહીં. એ જ પ્રમાણે આગળ જતાં તાંબું, રૂપું, તું, રત્ન વિગેરેની ખાણે જોઈ બીજા બધાએ તે લીધેલી નિસાર વસ્તુને ત્યાગ કરી નવા નવા સાર સાર પદાર્થો પાવત રત્ન લીધાં, માત્ર તે એક જ આગ્રહી પુરૂષે બીજું કાંઈ પણ ન લેતાં એકલું લોઢું જ પકડી રાખ્યું. પછી તે પિતાને ઘેર આવ્યા અને તે સર્વે મેટા ધનિક થયા. તેમને જોઈ લેવું લેનાર દરિકી પુરૂષે ઘણે પશ્ચાત્તાપ કર્યો અને પિતાની મૂર્ખાઈ માટે તેને ઘણે ખેદ થયે, આ પ્રમાણે નિસાર ધર્મ અંગીકાર કરી રાખવાથી અને શ્રેષ્ઠ ધર્મને ત્યાગ કરવાથી અંગીકાર ન કરવાથી તમને પણ પછીથી પશ્ચાત્તાપ થશે. *
આ પ્રમાણે દશ પ્રશ્ન અને તેના ઉત્તર સંબંધી બને ગાથાએની સંક્ષિત વ્યાખ્યા કરી. આ સર્વ પ્રશ્નોત્તરે શ્રીરાયપાસેણી (રાજમશ્રીય) સૂત્રમાં મોટા વિસ્તારથી આપેલા છે. તેમાં કુલ