________________
હે ગૌતમ! નરકને વિષે નારકી છે જે તીક્ષ્ણ ઉગ્ર દુ:ખ પામે છે તેથી અનંતગણું દુખ નિગદને વિષે રહેલા જીવો પામે છે એમ જાણવું. ૧૪૭. (એ દુઃખ અવ્યક્તપણે ભેગવાતું હોવાથી નરકની જેવું તીવ્ર જણાતું નથી.)
૯૪ નિગદ વિગેરેની સૂફમતાનું વર્ણન. लोए असंखजोअण-माणे पइजोअणंऽगुला संखा। पइ तं असंख अंसा, पइ तं असंखया गोला ॥१४८॥
અસંખ્યાતા જન પ્રમાણ ચૌદ રાજલકને વિષે યોજના જિન પ્રત્યે એટલે દરેક પેજનમાં સંખ્યાતા અંગુલ છેઅંગુલ અંગુલ પ્રત્યે એટલે દરેક અંગુલને વિષે અસંખ્યાતા અશે (વિભાગો) છે, તે દરેક અંગુલના અસંખ્યાતા અંશ-વિભાગને વિષે અસંખ્યાતા ગેળા છે. ૧૪૮, गोलो असंखनिगोओ, सोऽणंतजिओ जिअ पइ पएसा। असंख पइपएसं, कम्माणं वग्गणाऽणंता ॥१४९॥
એક એક ગોળામાં અસંખ્યાતી નિગર (શરીર) છે, તે દરેક નિગદમાં અનંતા જી રહેલા છે. દરેક જીવના અસંખ્યાતા (લકાકાશના પ્રદેશ પ્રમાણ) પ્રદેશ છે, તે દરેક પ્રદેશે કર્મોની અનંતી વગણાઓ રહેલી છે. ૧૪૯ पइवग्गणं अणंता, अणुअ पइअणु अणंतपज्जाया। एवं लोयसरूवं, भाविजइ तहत्ति जिणवुत्तं ॥१५०॥
દરેક વગણ અનંતા અણુ-પરમાણુઓની બનેલી છે. દરેક અણ (પરમાણુ) ના અનંત પર્યા છે. આ પ્રમાણેનું જિનેશ્વર ભાષિત લોકસ્વરૂપ તહત્તિ સત્ય છે એમ ભાવવું. ૧૫૦ (આ હકીકતને સહવી તેજ સમકિતીનું લક્ષણ છે.)