Book Title: Acharanga Sutram
Author(s): Saubhagyamal Maharaj, Basantilal Nalvaya,
Publisher: Jain Sahitya Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 635
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir ५६२ ] राज-सूत्रम् णो सुकरमेयमेगेसिं नाभिभासे य अभिवायमाणे । हयपुव्वे तत्थ दण्डेहिं लूसियपुव्वे अपुरणेहिं ॥८॥ फरसाइं दुतितिक्खाइं अइअच मुणी परक्कममाणे । श्राघायनट्टगीयाइं दण्डजुद्धाइं मुट्ठिजुद्धाइं ॥६॥ गढिए मिहुकहासु समयम्मि नायसुए विसोगे अदक्खु । एयाइं से उरालाइं गच्छइ नायपुत्ते असरणयाए।१०। संस्कृतच्छाया-न सुकरमेतदेकेषां नामिभाषते चाभिवादयतः। हतपूर्वस्तत्र दण्डैः लूषितपूर्वोऽपुण्यैः ॥८॥ परुषाणि दुस्तितिक्षाणि अतिगत्य मुनिः पराक्रममाणः। आख्यातनृत्यगीतानि दण्डयुद्धानि मुष्टियुद्धानि ।।६।। प्रथितान् मिथः कथासु समयेशातसुतः विशोकोऽद्राक्षीत् । एतानि स उरालानि गच्छति ज्ञातपुत्रः अस्मरणाय ।१०। शब्दार्थ-एगेसि अन्य के लिए । एयं नो सुकरं यह सरल नहीं है कि । अभिवयमाणे-नमस्कार करने वाले से । नाभिभासे भाषण न करे । अपुराणेहिं-पुण्यहीन अनार्यों के द्वारा । तत्थ अनार्यदेश में। दण्डेहि-दण्डों से । हयपुव्वे-पीटे जाने पर । लूसियपुग्वे बाल आदि नौंचने पर भी समभाव में स्थित रहे ॥८॥ फरसाई-कठोर । दुतितिक्खाई–दुस्सह्य वचनों की। अइअच्च-अवगणना करके । मुणी-वह मुनि भगवान् । पराकममाणे-पराक्रम करते हुए सहन करते थे । आघायनदृगीयाई-कथा, नृत्य गीत आदि सुनकर कुतूहल नहीं पाते । दण्डयुद्धाइं लकड़ियों की मारामारी। मुट्टियुद्धाई–मुष्टियुद्ध देखकर विस्मय नहीं करते ॥६॥ मिहुकहासु समए किसी समय परस्पर कामादि कथा में । गढिए लीन बने हुए को ।णायसुए–ज्ञात पुत्र भगवान् । विसोगे-शोक-हर्ष से रहित होकर । अदक्खु-देखते थे। से णायपुत्ते वह ज्ञातपुत्र भगवान् । एयाई उरालाई इन दुस्सह परीषह-उपसर्गों का । असरणयाए-स्मरण नहीं करते हुए । गच्छति-संयम में विचरण करते थे ॥१०॥ भावार्थ-साधारण जनों के लिए यह अनुष्ठान सरल नहीं है कि कोई अभिवादन करे तो उसके साथ भाषण भी न करे । पुण्यहीन प्राणियों के द्वारा अनार्य देश में जाने पर डंडों से पीटे जाने पर और बाल नौचने पर भी भगवान् समभाव में ही स्थित रहे ||८| दुस्सह कठोर शब्द आदि की परवाह न करते हुए भगवान् संयम में पराक्रम करते रहे । कथा, नृत्य, गीत आदि सुनकर कुतूहल अनुभव न करते। दण्डयुद्ध और मुष्टियुद्ध देखकर विस्मय नहीं पाते । भगवान् ने सब प्रकार के कुतूहल का त्याग कर For Private And Personal

Loading...

Page Navigation
1 ... 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670