________________
ચૌદ સ્વપ્નો જ જે રાત્રે તીર્થકરના જીવો માતાની કુક્ષિમાં આવે છે તે રાત્રે મધ્યરાત્રીના સમયે અલ્પ નિદ્રા કરતી એવી તેમની માતા ચોદ મહાસ્વપ્નો જુવે છે. સામાન્યથી બધા તીર્થકરોની માતા હાથી, વૃષભ, સિંહ... આ ક્રમે સ્વપ્નો જુવે છે. આ અવસર્પિણીના પ્રથમ તીર્થકર ઋષભદેવપ્રભુની માતા મરુદેવીએ વૃષભ, હાથી, સિંહ... આ ક્રમે સ્વપ્નો જોયા હતા. આ અવસર્પિણીના અન્તિમ તીર્થંકર મહાવીરસ્વામીપ્રભુની માતા ત્રિશલાદેવીએ સિંહ, હાથી, વૃષભ.. આ ક્રમે સ્વપ્નો જોયા હતા.
તીર્થંકરપ્રભુની માતા જે ચૌદ સ્વપ્નો જુવે છે તે આ પ્રમાણે છે - (૧) હાથી : ચાર દાંતવાળો ઊંચો સફેદ હાથી. તેના લમણામાંથી મદ
ઝરે છે. તેથી તે જંગમ (હાલતાં-ચાલતાં) કૈલાસ પર્વત જેવો લાગે છે. (૨) વૃષભઃ પુષ્ટ ખાધવાળો, લાંબી અને સીધી પૂછડીવાળો, સફેદ વૃષભ
(બળદો. તેના ગળામાં સોનાની ઘૂઘરીવાળી માળા હોય છે. તેથી
પીળી વીજળીવાળા શરદઋતુના સફેદ વાદળની જેમ તે શોભે છે. (૩) સિંહઃ પીળી આંખવાળો, લાંબી જીભવાળો, ચંચળ કેસરાવાળો સિંહ.
તે પૂછડી ઉછાળવાના બહાને જાણે કે શૂરવીરોમાં પોતાના શ્રેષ્ઠ હોવાની
ધજા લહેરાવતો હોય તેમ લાગે છે. (૪) લક્ષ્મીદેવી : કમળના આસન પર બેઠેલી, કમળ જેવી આંખવાળી
લક્ષ્મીદેવી. દિગ્ગજો સૂંઢમાં પાણીના કુંભ લઈને લક્ષ્મીદેવીની ઉપર
અભિષેક કરે છે. (૫) પુષ્પમાળા: વિવિધ કલ્પવૃક્ષોના ફૂલોથી ગૂંથાયેલી માળા. તે ખેંચાયેલા
ધનુષ્ય જેવી લાગે છે. (૬) ચન્દ્રઃ પોતાની ચાંદનીથી દિશાઓને અજવાળતો, આનંદદાયક ચન્દ્ર
તે માતાજીના મુખના પ્રતિબિંબરૂપ હોય તેવું લાગે છે. (૭) સૂર્ય : તે વખતે મધ્યરાત્રીએ પણ દિવસનો ભ્રમ કરાવનાર, બધા
અંધકારનો નાશ કરનાર, દેદીપ્યમાન કાંતિવાળો સૂર્ય.
