________________
તે કેવળજ્ઞાનકલ્યાણક 1 • પ્રભુના કેવળજ્ઞાનકલ્યાણક વખતે ઘટતી વિશિષ્ટ ઘટનાઓ –
• પ્રભુ ઉપસર્ગો-પરિષદોને સહન કરે છે દીક્ષા લીધા પછી જે કોઈ ઉપસર્ગો અને પરિષદો આવે છે તેમને પ્રભુ સમભાવે સહન કરે છે અને કર્મોને ખપાવે છે. આમ સાધના દ્વારા કર્મો ખપાવતાં ખપાવતાં પ્રભુનો છમસ્થકાળ પૂર્ણ થાય છે.
પ્રભુ અપ્રમત્ત સંયત નામના સાતમા ગુણઠાણાને પામે છે. ત્યાં બધા પ્રકારના પ્રમાદ વિનાનું સંયમ હોય છે.
પ્રભુનું ક્ષપકશ્રેણિ ઉપર આરોહણ છે ત્યારપછી પ્રભુ અપૂર્વકરણ નામના આઠમા ગુણઠાણાને પામે છે. ત્યાં સ્થિતિઘાત, રસઘાત, ગુણસંક્રમ, ગુણશ્રેણિ અને અપૂર્વસ્થિતિબંધ આ પાંચ અપૂર્વ વસ્તુઓ કરે છે. અહીંથી ક્ષપકશ્રેણિની શરૂઆત થાય છે. ક્ષપકશ્રેણિ એટલે શુભભાવરૂપી અગ્નિથી કર્મોને ખપાવવાની શૃંખલા.
શુકુલધ્યાનના ચાર ભેદ છે - (૧) પૃથકત્વવિતર્કસવિચાર શુકલધ્યાન - પૂર્વધર મહર્ષિને પૂર્વશ્રુતના આધારે
જુદા જુદા દ્રવ્ય-પર્યાયોનું અર્થ, વ્યંજન (શબ્દ) અને યોગની પરાવૃત્તિવાળું
ધ્યાન તે પૃથત્વવિતર્કસવિચાર શુકલધ્યાન. (૨) એકત્વવિતર્કઅવિચાર શુક્લધ્યાન – પૂર્વધર મહર્ષિને પૂર્વશ્રતના આધારે
દ્રવ્યના એક પર્યાયનું અર્થ, વ્યંજન અને યોગની પરાવૃત્તિ વિનાનું
અભેદપ્રધાન ચિંતન તે એક–વિતર્કઅવિચાર શુક્લધ્યાન. (૩) સૂમક્રિયાપ્રતિપાતી શુકલધ્યાન – કેવળજ્ઞાની ભગવંતને મન, વચનના
યોગોનો તથા શ્વાસોચ્છવાસનો નિરોધ થયા પછી સૂક્ષ્મ કાયયોગના આલંબનથી બાદર કાયયોગનો નિરોધ કરતાં જે ધ્યાન હોય તે
સૂક્ષ્મક્રિયાઅપ્રતિપાતી શુકલધ્યાન. (૪) સુપરતક્રિયાઅનિવૃત્તિ શુક્લધ્યાન - મન, વચન, કાયાના યોગોથી
...૩૫...
