________________
* ૫૬ દિક્કુમારિકાઓ વડે કરાતું સૂતિકર્મ •
-
પ્રભુના જન્મ વખતે ૫૬ દિક્કુમારિકાઓનું આસન કંપે છે. તેઓ અવધિજ્ઞાનથી ‘પ્રભુનો જન્મ થયો છે.' એમ જાણીને પોતપોતાના શાશ્વત આચારને કરવા માટે આભિયોગિક દેવોએ બનાવેલા યોજન પ્રમાણના વિમાનો વડે અહીં આવે છે. આ દિક્કુમારિકાઓ એક પ્રકારની ભવનપતિદેવીઓ છે. તે દરેકનો પરિવાર આ પ્રમાણે છે ૪,૦૦૦ સામાનિક દેવો, ૪ મહત્તરાઓ, ૧૬,૦૦૦ અંગરક્ષકદેવો, ૭ સૈન્યો, ૭ સેનાપતિઓ અને બીજા મહર્દિક દેવો. આ દિક્કુમારિકાઓ ક્રમશઃ આવે છે અને સ્વકર્તવ્ય કરે છે. સૌપ્રથમ અધોલોકમાં રહેનારી આ આઠ દિક્કુમારિકાઓ આવે છે દ્ન (૧) ભોગંકરા (૨) ભોગવતી
(૩) સુભોગા
(૪) ભોગમાલિની
(૫) સુવત્સા (મતાંતરે તોયધારા, સુમિત્રા) (૬) વત્સમિત્રા (મતાંતરે વિચિત્રા) (૭) પુષ્પમાલા (૮) અનિન્દિતા
જંબુદ્રીપના મહાવિદેહક્ષેત્રમાં ચાર ગજદંતગિરિ આવેલા છે. દરેક ગજદંતગિરિની નીચે ઘણા યોજન ગયા પછી તિર્હાલોક પૂર્ણ થાય છે અને જ્યાં અસુરકુમાર વગેરેના ભવન છે ત્યાં આ દિક્કુમારિકાઓના ૨-૨ ભવનો આવેલા છે. કુલ ૮ ભવનો છે. આ ભવનોમાં આ ૮ દિક્કુમારિકાઓ રહે છે. તેથી તેમને અધોલોકમાં રહેનારી આઠ દિક્કુમારિકાઓ કહેવાય છે. તેઓ ક્રીડા કરવા માટે ગજદંતગિરિના શિખરો પર આવે છે.
આ આઠ દિક્કુમારિકાઓ માતાજીના શયનખંડમાં આવીને માતાજીને અને પુત્રને ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપીને વંદન કરીને સ્વઆગમનનું પ્રયોજન (પ્રભુનું સૂતિકર્મ કરવું) જણાવે છે. પછી તેઓ ઈશાનખૂણામાં હજાર થાંભલાવાળું પૂર્વાભિમુખ સૂતિગૃહ બનાવે છે. પછી તેઓ ‘સંવર્ત’ નામના પવનથી ચારે તરફ એક યોજન જેટલી ભૂમિને શુદ્ધ કરે છે. પછી તેઓ પ્રભુ પાસે આવીને ગીત ગાતી બેસે છે.
ત્યાર પછી ઊર્ધ્વલોકમાં રહેનારી આ આઠ દિક્કુમારિકાઓ આવે છે –
...૧૨...
