________________
સાતમું :
: ૩ :
શ્રદ્ધા અને શક્તિ વિચિકિત્સાથી–ફલમાં સંશય રાખવાથી આત્મા (સંશયાત્મા) સમાધિને પામી શકતું નથી.”
એટલે એ વાત સુનિશ્ચિત છે કે-જેને સુખશાંતિની ઈચ્છા હાય, આધ્યાત્મિક ઉન્નતિની અભિલાષા હોય કે પરમપદ પામવાની આકાંક્ષા હેય તેણે સહુથી પહેલું શ્રદ્ધાવાન બનવું જોઈએ. ૩. શ્રદ્ધાની દુર્લભતા
જેમ ધનની પ્રાપ્તિથી ધનવાન બનાય છે, વિદ્યાની પ્રાપ્તિથી વિદ્યાવાનું બનાય છે અને ગુણની પ્રાપ્તિથી ગુણવાનું બનાય છે, તેમ શ્રદ્ધાની પ્રાપ્તિથી શ્રદ્ધાવાન બનાય છે. પરંતુ શ્રદ્ધાની પ્રાપ્તિ ધારવા જેટલી સહેલી નથી. તે પ્રાપ્ત કરતાં અનંતે કાલ વહી જાય છે. તેથી જ શાસ્ત્રકાર મહર્ષિઓએ તેની ગણના દુર્લભ વસ્તુમાં કરી છે. તેઓ જણાવે છે કે –
“વાર મંગળ, સુહાણ વંતળો.
માગુસાં મુસદ્ધા, સંગ્રામમિ ક વીરિયં ”:
આ સંસારમાં પ્રાણી માત્રને (૧) મનુષ્યત્વ (૨) કૃતિ (સત્ય શાસ્ત્રનું શ્રવણ) (૩) શ્રદ્ધા અને (૪) સંયમની શક્તિ એ ચાર ઉત્તમ અંગે પ્રાપ્ત થવાં દુર્લભ છે.” તેનું કારણ જણાવતાં તેઓ કહે છે કે
આ સંસારમાં જુદાં જુદાં કર્મો કરીને જે જુદાં જુદાં ગોત્રમાં અને જુદી જુદી જાતિઓમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને તેનાથી વિશ્વ વ્યાપ્ત થયું છે.
