________________
ધર્મબંધમાળા : ૨૮ :
: પુષ "किं नन्दी किं मुरारि किमु रतिरमणः, किं नलः किं कुबेरः? किंवा विद्याधरोऽसौ किमुत सुरपतिः, किं विधुः किं विधाता। नायं नायं न चायं न खलु न हि न वा, नापि नासौ न वैष, क्रीडां कतुं प्रवृत्तः स्वयमिह हि हले ! भूपतिर्भाजदेवः ॥"
મહારાજઆ બાલિકા તેની માતાને પૂછી રહી છે કે સામેથી આવી રહેલ શું મહાદેવ છે? શું વિષણુ છે? શું કામદેવ છે? શું નળ છે? શું કુબેર છે? શું વિદ્યાધર છે? શું ઇદ્ર છે? શું ચંદ્ર છે? કે બ્રહ્મા છે? તેને ડેસી મસ્તક ધૂણાવીને ઉત્તર આપે છે કે-એ નથી, એ નથી, એ પણ નથી, નહિ, નહિ, નહિ, ના, ના, તેમને કઈ પણ નથી, આ તે કીડા કરવામાં પ્રવૃત્ત થયેલા મહારાજા ભોજદેવ પોતે છે.'
ધનપાળને આ જવાબ સાંભળીને રાજા બહુ જ ખુશ થઈ ગ અને બોલી ઊઠે કે “ધનપાળ ! હું તારી આ અદ્ભુત કાવ્યશક્તિથી ઘણે જ પ્રસન્ન થયો છું, માટે વરદાન માગ.” ત્યારે ધનપાળે કહ્યું કે “તમે મારી લીધેલી વસ્તુઓ પાછી આપી દે.” રાજાએ કહ્યું: “મેં તારું શું લીધું છે?” ધનપાળે કહ્યું: “મહારાજ ! બરાબર યાદ કરે. જ્યારે તમે હરિને શિકાર કર્યો ત્યારે મારું કાવ્ય સાંભળીને મારી એક આંખ કાઢી લેવાને વિચાર કર્યો હતે, સરોવરનું વર્ણન સાંભળીને બીજી આંખ કાઢી લેવાને વિચાર કર્યો હતો અને યસ્તંભે બાંધેલા પશુઓનું વર્ણન સાંભળીને મારાં આખા કુટુંબને કેદ કરવાનો વિચાર કર્યો હતો તેથી એ સઘળી વસ્તુઓ મને પાછી આપે.”
