________________
आलंबणं पि एयं रूविमरूवी य इत्थ परमु त्ति । तग्गुणपरिणइरूवो सुहुमोऽणालंबणो नाम ॥१९॥
आलम्बनमप्येतद् रूप्यरूपी चात्र परम इति । तद्गुणपरिणतिरूपः सूक्ष्मोऽनालम्बनो नाम ॥ १९॥
(૧૯) આલંબનયોગ પણ બે પ્રકારના છે. (૧) રૂપ અને (૨) અરૂપી.
તેમાં બીજો અરૂપી આલંબન યોગ મુક્તિનું સાક્ષાત કારણ હોવાથી અત્યંત શ્રેષ્ઠ છે. તે સિધ્ધ પરમાત્માના કેવલજ્ઞાનાદિ ગુણગણની પરિણતિ-સમાપત્તિરૂપ સૂક્ષ્મ નિરાલંબન યોગ કહેવાય છે. પાઠાન્તર ‘સુમો ગાનંવળો' થી સૂક્ષ્મ આલંબનવાળો હોવાથી ખરેખર આ નિરાલંબન યોગ છે.
एयम्मि मोहसागरतरणं सेढी य केवलं चेव । तत्तो अजोगजोगो कमेण परमं च निव्वाणं ॥२०॥
एतस्मिन्मोहसागरतरणं श्रेणिश्च केवलं चैव । ततोऽ योगयोगः क्रमेण परमं च निर्वाणम् ।। २०॥
(૨૦) આ નિરાલંબન ધ્યાન પ્રાપ્ત થયે છતે મોહસાગર તરવા સ્વરૂપ
ક્ષપકશ્રેણી પૂર્ણ થાય છે અને તે ક્ષપકશ્રેણીથી કેવલજ્ઞાન જ થાય છે. તે કેવલજ્ઞાનથી અયોગ નામનો યોગ પ્રાપ્ત થાય છે. આ પ્રમાણેના ક્રમથી અયોગયોગ પ્રાપ્ત થયે છતે યોગના શ્રેષ્ઠ ફળ સ્વરૂપ નિર્વાણ-મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે.
