Vedang Prakash

Author(s): Dayanand Sarasvati Swami
Publisher: Dayanand Sarasvati Swami

Page 278

www. kobatirth.org
१२२
उणादिकोषः ॥
हयामाश्रुभसिभ्यस्त्रन् ॥३६८॥ होत्रम् । यात्रा । मात्रा। श्रोत्रम् । भस्त्रा ॥ १६८॥ गमेरा च ॥ १६९ ॥ गात्रम् ॥ १६९ ॥ दादिभ्यश्छन्दसि ॥ १७० ॥ दानम् । पात्रम् ॥ १७०॥
भूवादिगृभ्यो णित्रन् ॥ १७१ ॥ भावित्रम् । वादित्रम् । गारित्रम् ॥ १७१ ॥
चरेवृत्ते ॥ १७२ ॥ चारित्रम् ॥ १७२ ॥
अशित्रादिभ्य इत्रोत्रौ ॥ १७३ ॥ अशित्रम् । वहित्रम् धरित्री । त्रोत्रम् । वरुत्रम् ॥ १७३ ॥ - ( १६८ ) हूयत इति होनं होमः । यायत इति यात्रा गमनं वा। मातोति मात्रा । मानं भूषणं वा । श्रूयतेऽनेन तत श्रोत्रम् । करणं वा । बिस्ति दीप्यते यया सा भस्वा । अग्निज्वलनी वा ॥
( १६६ ) गच्छति चेष्टतेऽनेनेति गात्रम् । अवयवः । शरीरं वा ॥
( १०० ) दाति लुनाति तत् दानम् । धान्यादिछेदनसाधनं वा । पिबत्यनेनेति पात्रम् । योग्यो भाजनं वा । पूर्वचापि पानमिति साधितम् । तत्र प्रत्ययस्य पित्वात्यात्री । ब्राह्मणीत्याप साधितम् । क्षति नश्यति निवासहेतुर्भवतीति क्षेत्रम् । केदारः । कलचं वा । एवमन्येपि शब्दा द्रष्टव्याः ।
( १७१ ) भवतीति भाविनम् । लोकत्रयो वा। वाद्यते तद्वादित्रम् । तर्यादिौं । गीर्यते भक्ष्यते तद् गारित्रम् । ओदनो वा ॥
(१२) चरतोति चारित्रम्। वृत्तान्तम् । समाचारो वा । इनच्प्रत्यये चरित्रं सुशीलम् ॥ ... ( १०३ ) अश्यादिभ्य इत्नः । अश्नुते व्याप्नोतीति अशिनम्। चरवी । कटतीति कटित्रम् । कवचभेदी वा। वहति येन तहित्रम् । वाहनं वा । बध्नातोति बधिनम् । कामो वा। धरतीति धरित्री। पृथिवी वा । वादिभ्य उत्रः । नायते येन तत्त्रोत्रम्। प्रहारी वा । लुनाति छिनति येन तल्लोत्रम् । चोचिन्हं वा । वृणोतीति वस्त्रम् । प्रावरणं वा ॥