________________
સંક્રાંતિમાં હમેશાં બે પળ અને બાવન અક્ષર વધે છે તથા મિથુન સંક્રાંતિમાં હમેશાં એક પળ અને બાર અક્ષર દિવસ વધે છે. (ત્યાર પછીની છ સંક્રાંતિમાં એ જ અનુક્રમે દિનમાન ઘટે છે. એક અહોરાત્રિની ૬૦ ઘડીમાં જેટલું દિનમાન હોય તેટલું બાદ કરતાં બાકીનું રાત્રિમાન સમજવું.) (૨૪)
મકરસંક્રાંતિમાં પહેલે દિવસે દિનમાન ૨૬ ઘડી ને ૧૨ પળ, કુંભમાં ૨૬ ઘડી ૪૮ પળ, મીનમાં ૨૮ ઘડી ૧૪ પળ, મેષમાં ૩૦ ઘડી, વૃષમાં ૩૧ ઘડી ૪૬ પળ, મિથુન સંક્રાંતિમાં ૩૩ ઘડી ૧૨ પળ, કર્કમાં પહેલે દિવસે ૩૩ ઘડી ૪૮ પળ હોય છે. ત્યારપછી ઘટતું જવાથી સિંહમાં ૩૩ ઘડી ૧૨ પળ, કન્યામાં ૩૧ ઘડી ૪૬ પળ, તુલામાં ૩૦ ઘડી, વૃશ્ચિકમાં ૨૮ ઘડી ૧૪ પળ ને ધન સંક્રાંતિમાં પહેલે દિવસે ૨૬ ઘડી ૪૮ પળ ને છેલ્લે દિવસે ૨૬ ઘડી ૧૨ પળ રહે છે. તેટલું મકરને પહેલે દિવસે સમજવું. (૧૧) શ્રી મહાવીરસ્વામી તથા પદ્મનાભસ્વામીનું અંતર
सहसा वास चुलसी, वासा सत्तेव पंच मासा य । વીર તદ પરમા, અંતરમેય વિયાદિ . રર છે
અર્થઃ ચોરાશી હજાર ને સાત વર્ષ તથા પાંચ માસ એટલે મહાવીરસ્વામીના નિર્વાણ અને પદ્મનાભસ્વામીના ગર્ભવતરણનું અંતર જાણવું. (ચોથા આરાના ૩ વર્ષ ૮ માસ, અવસર્પિણીનો પાંચમો ને છઠ્ઠો આરો ને ઉત્સર્પિણીનો પહેલો ને બીજો આરો. આમ કુલ ૪ આરાના ૮૪૦૦૦ વર્ષ અને ઉત્સર્પિણીના ત્રીજા આરાના ૩ વર્ષ ૮ માસ મળીને એટલું થાય એમ સમજવું.) (૨૫).
(૧૨) આવતી ચોવીશીમાં થનાર
તીર્થકરના જીવોના નામ सेणिय सुपास उदई, पुट्टिल दढाओ सच्चकित्ती य । संखो आनंद सुनंदो, सयगो सच्चइ वसुदेवो ॥ २६ ॥
રત્નસંચય - ૩૬