________________
હાથી, ગાય, ભેંશ વિગેરે ચતુષ્પદ) ૫, શયન (શવ્યા, વસ્ત્ર વિગેરે) ૬, આસન (સિહાસન, પાલખી વિગેરે) ૭, દાસ દાસી વિગેરે (નોકર) દ્વિપદ ૮, તથા કુપ્ય (તાંબું, પીત્તળ વિગેરે ધાતુ-ઘરવકરી) ૯ - આ નવ પ્રકારની બાહ્ય ગ્રંથિ (પરિગ્રહ) છે. (૩૫૦) (આ તો જરૂરતજવા યોગ્ય છે. ત્યારપછી જ ચારિત્ર ધર્મ સ્વીકારી શકાય છે. આ નવ પ્રકાર બીજી રીતે પણ કહેલા છે.)
(૨૨૯) સિદ્ધના એકત્રીશ ગુણ संठाण ५ वण्ण ५ गंध २ रस ५ फास ८,
तणु १ वेय ३ संग १ जणि १ रहियं । एगतीसगुणसमिद्धं, सिद्धं बुद्धं च वंदेमो ॥ ३५१ ॥
અર્થ : પાંચ સંસ્થાન (વાટલું ૧, ત્રિપુણીયું ૨, ચોખુણીયું ૩, લાંબું ૪, પરિમંડલ-વલયાદિ ૫), પાંચ વર્ણ (શ્વેત ૧, નીલ ૨, પીત ૩, રક્ત ૪, શ્યામ ૫), બે ગંધ (સુરભિગંધ ૧, દુરભિગંધ ૨), પાંચ રસ (ખારો ૧, ખાટો ૨, તીખો ૩, કષાયેલો-તૂરો ૪, મધુર ૫), આઠ સ્પર્શ (ટાઢો ૧, ઉનો ૨, લુખો ૩, ચોપડ્યો ૪, હળવો ૫, ભારે ૬, સુંવાળો ૭, બરછટ ૮), તનુ (શરીર એટલે કાયયોગ), ત્રણ વેદ (સ્ત્રીવેદ ૧, પુરૂષવેદ ૨, નપુંસકવેદ ૩), પદાર્થોનો સંગ અને પુનર્જન્મ – આ કુલ એકત્રીશ પદાર્થ રહિત હોવાથી તે જ એકત્રીશ ગુણે કરીને સહિત સિદ્ધ બુદ્ધને હું વાંદું છું. (૩૫૧)
(૨૩૦) સિદ્ધના પંદર ભેદ जिण १ अजिण २ तित्था ३ तित्थ ४,
गिहि ५ अन्न ६ सलिंग ७-८ नर ९ नपुंसा १० । पत्तेय ११ सयंबुद्धा १२,
बुद्धबोहि १३ क्क १४ णिक्का १५ य ॥ ३५२ ॥ અર્થ: તીર્થંકરસિદ્ધ ૧, અતીર્થંકરસિદ્ધ ૨, તીર્થસિદ્ધ ૩, અતીર્થસિદ્ધ ૪, ગૃહીલિંગસિદ્ધ ૫, અન્યલિંગસિદ્ધ ૬, સ્વલિંગસિદ્ધ ૭, સ્ત્રીલિંગ
રત્નસંચય - ૧૦૩