________________
અથવા મન-વચન-કાયાની એકાગ્રતા એ પ્રણિધાનત્રિક છે. ૨. અભિગમ પંચક: ૧. સચિત્ત દ્રવ્યનો ત્યાગ પોતાના સુંઘવાના ફૂલ અથવા પહેરેલી ફૂલની માળા આદિ, સચિત્ત દ્રવ્યનો ત્યાગ કરી દેરાસરમાં પ્રવેશ કરવો.
૨. અચિત્તનો અત્યાગ: આભૂષણ, વસ્ત્ર અને નાણા આદિ સહિત પ્રભુના દર્શન કરવા જવું.
૩. મનની એકાગ્રતા દેરાસરની દરેક વિધિમાં મનની એકાગ્રતા રાખવી.
૪. ઉત્તરાસંગ: બંને છેડે દશાવાળ અને સાંધા વગરનું અખંડ ઉત્તરાસંગ (એસ) રાખવું.
૫ અંજલિપૂર્વક પ્રણામ ? પ્રભુના દર્શન થતાં જ “નમો જિણાણ” કહી અંજલિપૂર્વક મસ્તકે પ્રણામ કરવો.
આ પાંચ અભિગમ પ્રભુ પાસે જતાં સાચવવા અથવા દર્શન કરવા આવનાર રાજા વગેરે હોય તો તલવાર-છત્રમોજડી-મુકુટ અને ચામર એ પાંચ રાજચિહ્નો છોડીને દેરાસરમાં પ્રવેશ કરવો. દેવાધિદેવ આગળ પોતાનું રાજાપણું બતાવવું તે અત્યંત અવિનય છે. પ્રભુ પાસે સેવક ભાવ દર્શાવવાનો છે. ૩. બે દિશા : પુરુષોએ જિનેશ્વરની જમણી બાજુ રહી અને સ્ત્રીઓ જિનેશ્વરની ડાબી બાજુ રહી દર્શન વંદન કરે, એટલે કે પુરુષો પોતાની ડાબી બાજુ અને બહેનો પોતાની જમણી બાજુ ઉભા રહી પરમાત્માના દર્શન-વંદનાદિ કરે. ૪. ત્રણ અવગ્રહ : અવગ્રહ ત્રણ પ્રકારના છે. (૧) જઘન્ય (૨) મધ્યમ (૩) ઉત્કૃષ્ટ - અવગ્રહ એટલે જગા - અંતર, પરમાત્માના દર્શન ચૈત્યવંદન કરતી વખતે
૧. પોતાની ખાવાની પીવાની અને સુંઘવાની ચીજો અચિત્ત હોય તો પણ પ્રભુની દૃષ્ટિ ન પડે તે રીતે
દેરાસરની બહાર ત્યાગ કરી પ્રવેશ કરવો જો દૃષ્ટિ પડી હોય તો તે ચીજો ઉપયોગમાં લઈ શકાય
નહિ એવી પ્રાચીન આચરણા - પ્રભુનો વિનય સાચવવા રૂપ છે. ૨. આ વિધિ અંગપૂજા તથા ઉત્કૃષ્ટ ચૈત્યવંદન કરનાર માટે છે, છતાં બીજા પુરુષે પણ પાઘડી અને
ખેસ સહિત પ્રભુ પાસે જવું નહિતર અવિનય ગણાય. પૂજા વખતે પુરુષે ૨ વસ્ત્ર અને સ્ત્રીએ
જઘન્યથી ૩ વસ્ત્ર રાખવા. ૩. સ્ત્રીઓએ અંજલિ જોડી મસ્તક નમાવવું પણ અંજલિ સહ હાથ ઉંચા કરી મસ્તકે લગાવવા નહિ.
તેમ જ સ્ત્રીઓ વસ્ત્રાવૃત્ત અંગવાળી જ હોય એટલે ૪થા અને પમા અભિગમનો યથાયોગ્ય નિષેધ જાણવો.
૭
ભાષ્યત્રિ-ભાવત્રિક
