________________
૬
ક્ષણિકનો બોધ અને નિત્યનો અનુભવ
સ્વભાવથી જાણવું તથા પર્યાયને પર્યાયના સ્વભાવથી જાણવી એ જ અનેકાંત દ્રષ્ટિ છે.
અનેક વર્ષોથી હું મારાં અનેક વિદ્યાર્થીઓને એમ કહેતો હતો કે મારે મોક્ષે જવું છે, મારે ભગવાન થવું છે. તો તેઓ મને મારાં ધ્યેય સુધી પહોંચવાની ના પાડતા ન હતા અને આશ્ચર્ય પણ પામતા ન હતા. પરંતુ જ્યારે મેં અમુક વિદ્યાર્થીઓને કહ્યું કે મારે ગૃહસ્થાવસ્થાનો ત્યાગ કરીને મેં મુનિ થવું છે, ત્યારે તેઓ મને રોકવાના પ્રયત્નો કરવા લાગ્યા અને અમુક વિદ્યાર્થીઓ તો આશ્ચર્ય પણ પામ્યા. તેઓ મારાં મોક્ષરૂપી સાધ્યની પ્રાપ્તિ માટે આશ્ચર્ય ન પામ્યા પણ મુનિધર્મરૂપી પ્રાપ્તિ માટે આશ્ચર્ય પામ્યા.
ખરેખર અજ્ઞાની સાધ્ય તથા સાધનના સાચા સ્વરૂપને ઓળખતા જ નથી. તેઓ તો એમ જ માની રહ્યા છે કે જાણે મુનિ થયા વિના જ મોક્ષ મળી જવાનો હોય, અરે ભાઈ! મુનિરાજોને તો જિનેન્દ્ર ભગવાનના લધુનંદન કહ્યા છે.
-
મુનિદશાને ચિત્રિત કરતા ગુરૂભક્તિમાં કહ્યું છે “પિતા ઝલક જ્યોં પુત્રમેં દિખતી, જિનેન્દ્ર ઝલક મુનિરાજ ચમકતી.”
જેમ પિતાનો અણસાર પુત્રમાં દેખાય છે, તેમ જિનેન્દ્ર ભગવાનનો અણસાર મુનિરાજમાં દેખાય છે. મુનિરાજ વન તથા પર્વત પર એકાંતમાં હોળી રમે છે. પર્યાયની પીચકારી દ્રવ્ય તરફ છોડે છે. આત્માર્થીને આત્મસાધનામાં લીન પંચેન્દ્રિય વિજેતા મુનિરાજ “મીની ભગવાન” લાગવા જોઇએ. આત્માર્થી જીવને એવો નિર્ણય હોય છે કે અનંત પર્યાયમાં ભોગવેલું દુઃખ એક પર્યાયમાં પણ ભોગવવું નથી અને એક પર્યાયમાં પણ ન ભોગવેલું સુખ અનંત પર્યાયમાં ભોગવવું છે.
