________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૭૪) ગુણના અનંત અનત પર્યાય છે. ૩ -“અરે સપનવા ગુખr' ઈતિ વચનાત્ તથા “સપનાળા નથિ.” ઈતિ રેય. એમ અનંતગુણ પણ એક એકને સહકારિપણે પ્રવૃત્ત છે. દ્રવ્યની પરિણતિ ચાર પ્રકારે થવા પામે છે. ૧ સ્વદ્રવ્ય. ૨ સ્વક્ષેત્ર. ૩ સ્વકાલ. ૪ સ્વભાવ. સ્વદ્રવ્ય તે સ્વગુણનો સમુદાય. સ્વક્ષેત્ર તે
અવગાહના. સ્વકાલ તે પિતાના અગુરૂ લધુત્વની ઉત્પાદવ્યય અને પ્રિવ્યયુકત વર્તના સ્વભાવ તે ગુણ-પર્યાયની પ્રવૃત્તિ. એ સ્વચતુષ્ક દ્રિવ્યમાં સ્વભાવત છે. સ્વદ્રવ્ય સ્વક્ષેત્ર અને સ્વકાલની પરિણતિ, તે સ્વભાવને અનુસરીને વતે છે. અર્થાત્ સ્વભાવથી ભિન્ન ન પ્રવ, જેમ ચેતનને સ્વભાવ ચેતનતા. ધર્માસ્તિકાયને સ્વભાવ ચલન સહાયકતા એમ અધર્માસ્તિકાય વગેરે દ્રવ્યનું સમજવું. વલી દાનાદિક પાંચ લબ્ધિ પણ પરસ્પર સહાયતાઓ પ્રવર્તે છે. મુખ્ય પણે આત્માના અનંતગુણની પ્રવૃત્તિવીર્ય ગુણથી થવા પામે છે. વીર્યગુણને જ્ઞાનની સહાયતા અને જ્ઞાનને ચારિત્રની સહાયતા છે. એમ અનંતગુણને સહાયતા રૂપ દાનધર્મ આત્માને વિષે છે. એમ લોભાદિક લબ્ધિપણ જાણવી સર્વગુણ પરસ્પર સહકાર ભાવે થવા પામે છે તે અકંપ નિશ્ચલ વીર્યગુણને આભારી છે, અર્થાત સર્વગુણને એ પ્રેરક છે. હે પ્રભો! આપશ્રીના અનંતગુણની પ્રવૃત્તિ પણ એ પ્રકારે થઈ રહેલ છે. પર્યાય અનંતા કે જે એક કાર્યપણે, તે તેને હો કે જિનવર ગુણ પભણે, જ્ઞાનાદિક ગુણની હે કે વર્તના જીવ પ્રત્યે, ધર્માદિક દ્રવ્યને હક સહકારે કર તે, ૫ છે
For Private And Personal Use Only
