________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૧૦૨)
અ--શ્રી જિનેશ્વરના અતરંગ જ્ઞાનાદિક ગુણનુ વર્ણન ધ્યાન અને બહુમાન રૂપ અમૃતનું પાન કરવાથી અમૃત ક્રિયાની પ્રાપ્તિ થાય અમૃત ક્રિયા અનુષ્ઠાનના ચેગથી આત્મા પણુ અમૃતમય થાય, અર્થાત્ જન્મ મરણ રોગ રહિત અજરામર થાય. અનુષ્ઠાન ( ક્રિયાના ) પાંચ પ્રકાર છે તે આ પ્રમાણેઃ—૧ વિષાનુષ્ઠાન ૨ ગરલાનુંાન ૩ અન્યાયાનુષ્ડાન ૪ તદ્ભુતુ અને ૫ અમૃતાનુષ્ઠાન-મિષ્ટાન વસ ધન ચશઃ માન વગેરે આ લેાકના સુખની ઈચ્છાપૂર્વક જે તપ જપ વગેરે ક્રિયા કરવી તે વિષાનુષ્ઠાન ક્રિયા કહેવાય તે વિષની જેમ તત્કાલ મારનાર-જન્મ મરણુ કરાવનાર થાય છે. રાજા મહારાજા ચક્રવર્તિ અને દૈવ વગેરે પરલેાકના સુખની અભિલાષ્ટા પુર્વક જે ક્રિયા કરે તે ગરલાનુષ્ઠાન કહીએ તે હડકાયા કુતરાની ગરલ ( વિષ ) જેમ કાલાંતરે મારનાર થાય. સૂત્રકથિત માની અપેક્ષા વિના અને શુદ્ધ પ્રણિધાનપણા રહિત સમુમિની પરે એઘસ જ્ઞાએ કે લેાકસંજ્ઞાએ જે ક્રિયા કરવી તે અન્યાન્યાનુષ્ઠાન એ ક્રિયા તત્ત્વ શૂન્ય-કષ્ટરૂપ છે ઉપર્યુકત ત્રણ ક્રિયાએ આજ્ઞારહિત હાવાથી ત્યાજ્ય છે. મેાક્ષનેજ લક્ષ્યમાં રાખીને સદ્ અનુષ્ઠાનમાં પ્રશસ્ત રાગ સહિત શાનુસારિ—માર્ગોનુસાર પુરૂષની જે ક્રિયા તે તહેતુ અનુષ્ઠાન કહેવાય છે. જો કે તહેતુ અનુષ્ઠાન, ચરમા વમાં યાને આસન્ન સિદ્ધિની દશામાં પ્રાપ્ત થાય છે. તથાપિ એ અનુષ્ઠાનમાં જીવાત્મા વિધિ મા પ્રતિ અતિ આદર-મહુમાન અને ઉપયોગ પૂર્વક પ્રવર્ત્તવાની પ્રબલ ઈચ્છા વર્તે છે, તથાપિ તથા વિધ ન પ્રવર્તી શકે; તે પણ એ ક્રિયા અતિશય
For Private And Personal Use Only