________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૧૧). સમ્યકજ્ઞાનની મહત્તા
नाणाहियो वरतरं, हीणोविहु परयणं पभावंतो; नय दुक्करं करतो, सुवि अप्पागमो पुरिसो. १७
અર્થ–જે જ્ઞાનાધિક-બહુ કૃત-ગીતાર્થ પુરૂષ, અનુષ્ઠાન ( ક્રિયા) માં હીન હેય. દુષ્કર કિયાના કરનાર ન હોય તે પણ તે અધિક શ્રેષ્ઠ છેઉત્તમ છે. કારણ? તે બહુશ્રુત શુદ્ધ યથાર્થ પ્રરૂપણ કરી–સત્ય માર્ગ બતાવી અનેક જીવાત્માઓને શાસનનાં સાચા રસિયા બનાવી-પ્રવચનની પ્રભાવના કરે છે,–જૈન શાસનને દીપાવે છે; અને અનહુશ્રુત-અલ્પઅભ્યાસી, દુષ્કર અનુષ્ઠાન (તપ જપ વગેરે) કરે તે પણ તે સારે નહિં. કારણ એકાંત દષ્ટિ છવાત્મા અનુભવ જ્ઞાન સિવાય યથાર્થ સહણ કે પ્રરૂપણા ન કરી શકે. જ્યાં યથાર્થ જ્ઞાન હોય ત્યાં કિયા હોવી જોઈએ જ્ઞાન વિના કિયા નકામી છે અને ક્રિયા વિનાનું જ્ઞાન પણ નકામું છે તે
हयं नाणं कि रिया होणं, हया अन्नाण ओ कि[रिया; पासंतो पंगुलो दडो, धावमाणो अ अंधभो. १८
અર્થ_ક્રિયા વગરનું જ્ઞાન નિરર્થક છે અને જ્ઞાન વગરની ક્રિયા નિષ્ફલ છે. જેમ પાંગળો (ફૂલો) માણસ, અગ્નિીને દે. ખતાં છતાં બળે છે અને આંધળે માણસ દેડવા છતાં અગ્નિમાં પ બને છે. તેમ જ્ઞાન પાંગળું છે અને કિયા આંધળી છે, અર્થાત જ્ઞાન અને ક્રિયાના સુગથી મેક્ષ છે,
For Private And Personal Use Only