________________
અર્થ :- મોટા છે બે હાથ જેના તેવા નલરાજા. (२) श्वेतम् अम्बरं यस्य सः = श्वेताम्बरो मुनिः । અર્થ:- સફેદ કપડાં છે જેના તેવા મુનિ. (૩) વચ: નો પ્રિન્સ: = વહુનવી ફેશ:
અર્થ:- ઘણી બધી નદીઓ છે જ્યાં તેવો દેશ. (2) વ્યધિકરણ બહુવતિ :
વિગ્રહમાં સમાસના પદોને ભિન્ન ભિન્ન વિભક્તિ લાગે છે. દા.ત.) વસ્ પળ યસ્થ : = વક્રપાળિઃ (હરિ:) I
અર્થ :-ચક્ર જેના હાથમાં છે તેવા કૃષ્ણ. > ઋષભ કા યેવુ તે = ઋષમાય જિના: અર્થ -ઋષભદેવ જેમાં પહેલાં છે તેવા જિનેશ્વર ભગવંતો ) હસ્તે વાડું: યસ્થ : = હસ્તાકુ: | અર્થ - હાથમાં દાંડો છે જેને તેવો ચોકીદાર.
[ રે તાવિજ્ઞાન= જેના વિગ્રહમાં સમાસિક પદનો (વિશેષણનો) અર્થ વિશેષ્ય પદાર્થની સાથે ઉપસ્થિત હોય તે. દા.ત.) તખ્ત | યD : = નવુ વર: |
અર્થ :- લાંબા છે બે કાન જેના એવો તે ગધેડો.
આ ગધેડાનું વિશેષણ છે તેથી ગધેડો હોય ત્યાં તેના લાંબા કાન પણ હોય છે. ૨ અતિવિજ્ઞાન = જ્યાં વિશેષણ પદના અર્થની વિશેષ્ય પદાર્થની સાથે ઉપસ્થિતિ આવશ્યક ન હોય તે. દા.ત.) વિત્રી / : વિત્ર: (T:) !
અર્થ :- વિવિધ પ્રકારની ગાયો છે જેની એવો તે ગોવાળ.
જ્યાં જ્યાં ગોવાળ હોય ત્યાં ત્યાં તેની ગાયો હોય તે જરૂરી નથી.] (3) સબહુવતિઃ સદ અવ્યય સાથે તૃતીયાન્ત નામનો આ સમાસ થાય. અને
ત્યારે સદનો સઆદેશ થાય. દા.ત.) પુત્રેણ સદ વિદ્યતે : : = પુત્ર: (રમેશ:)
> પરિવારે સદ વિદ્યતે : : = સપરિવાર: > મિત્ર સ૬ વર્તતે સ સમર્રા (સ્ત્રી) .. > વેન સ૬ વર્તતે સા સધવા |
અર્થ :- પતિની સાથે જે હોય તે સધવા સ્ત્રી. જ સરલ સંસ્કૃતભ-૧ ૪રપ૦)
છપાઠ-૩૧
