________________
(૧) સામાયિક નામના ચારિત્રને સામાયિકચારિત્ર કહે છે. સામાયિકચારિત્ર-૨ પ્રકારે છે. (1) ઇત્વરકાલિક, (2) યાવત્કથિત.
(1) જે ચારિત્ર અલ્પકાળ જ રહે છે, તે ઈતરકાલિક કહેવાય છે.
ભરત અને ઐરાવતક્ષેત્રમાં પહેલા અને છેલ્લા તીર્થંકરના શાસનમાં રહેલા દીક્ષાર્થીઓને દીક્ષા આપતી વખતે પાંચમહાવ્રત ઉચ્ચરાવવામાં આવતા નથી પણ જ્યારે યોગોદ્રહનાદિ પૂર્ણ થઈ જાય છે ત્યારે પાંચ મહાવ્રતો ઉચ્ચરાવવામાં આવે છે. તેને વડી દીક્ષા કહે છે. એટલે દીક્ષાદિનથી માંડીને વડીદીક્ષા સુધી અલ્પકાળ જ રહેનારા ચારિત્રને ઈતરકાલિકચારિત્ર કહે છે.
(2) જે ચારિત્ર દીક્ષાદિનથી માંડીને મરણ સુધી રહે છે, તે થાવત્કથિક કહેવાય છે.
ભરત અને ઐરાવતમાં પહેલા અને છેલ્લા સિવાયના વચ્ચેના રર તીર્થકરના સાધુઓ તથા મહાવિદેહક્ષેત્રમાં રહેલા સાધુઓને દીક્ષા આપતી વખતે જ ચાર મહાવ્રતો સહિત જિંદગી સુધીનું સામાયિકવ્રત ઉચ્ચરાવવામાં આવે છે, તે દીક્ષાદિનથી માંડીને મરણ સુધી રહેનારા ચારિત્રને યાવત્રુથિકચારિત્ર કહે છે.
(૨) જેમાં પૂર્વનાં દીક્ષાપર્યાયનો છેદ કરીને, ફરીવાર દીક્ષા આપતી વખતે મહાવ્રતોનું સ્થાપન કરવામાં આવે છે, તે છેદોપસ્થાપનીયચરિત્ર કહેવાય છે. તે-૨ પ્રકારે છે.
(1) સાતિચારછેદોષસ્થાનીય, (2) નિરતિચાર છેદોપસ્થાનીય.
( ૭૩ છે
