________________
સાંનિપાતિકભાવ ચારગતિમાં હોવાથી ચાર પ્રકારે છે. (૩) ક્ષાયોપથમિક-પારિણામિક-ઔદયિક-પથમિક એ ચતુઃસંયોગી સાંનિપાતિકભાવ ચારેગતિમાં હોવાથી ચાર પ્રકારે છે. (૪) પારિણામિક-ઔદયિક-ક્ષાયિક એ ત્રિસંયોગી સાંનિપાતિકભાવ કેવલજ્ઞાનીને હોય છે. (૫) ક્ષાયિક-પારિણામિક એ હિસંયોગી સાંનિપાતિક ભાવ સિદ્ધોને હોય છે. અને (૬) ઔપથમિક-ક્ષાયિકક્ષાયોપથમિક-ઔદયિક-પારિણામિક એ પંચસંયોગી સાંનિપાતિકભાવ મનુષ્યોને ઉપશમશ્રેણીમાં હોય છે.
એ પ્રમાણે, સાંનિપાતિકભાવના છ ભાંગાના કુલ - ૧૫ ભેદ થાય છે અને તે છ ભાંગા જ જીવોમાં સંભવે છે. બાકીના ૨૦ ભાંગા જીવોમાં સંભવતા નથી.
વિવેચન - ઓપશમિકાદિ-પાંચભાવમાંથી કોઇપણ બે ભાવનો સંયોગ થવાથી જે પરિણામ ઉત્પન્ન થાય છે, તે દ્વિસંયોગી સાંનિપાતિકભાવ કહેવાય છે.
દ્વિસંયોગી સાંનિપાતિકભાવના-૧૦ ભાંગા - (૧) પથમિક-ક્ષાયિક. (૬) ક્ષાયિક-ઔદયિક. (૨) ઔપથમિક-સાયોપથમિક. (૭) ક્ષાયિક-પારિણામિક. (૩) ઔપથમિક-ઔદયિક. (૮) ક્ષાયોપથમિક-ઔદયિક. (૪) ઔપથમિક-પારિણામિક. (૯) ક્ષાયોપથમિક-પારિણામિક. (૫) ક્ષાયિક-લાયોપશમિક. (૧૦) ઔદયિક-પારિણામિક.
* ઔપશમિકાદિ-પાંચ ભાવોમાંથી કોઇપણ ત્રણભાવનો સંયોગ થવાથી જે પરિણામ ઉત્પન્ન થાય છે. તે ત્રિસંયોગી સાંનિપાતિકભાવ કહેવાય છે.
૯૩૦૯ છે