________________
૯૪
૨૮. સમયજ્ઞાનાદિની, મોક્ષમાર્ગની, દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાયની, ત્રિપદી તથા ષડ્વવ્યનું આમાં
વર્ણન છે.
૨૯. સમયગ્દર્શન અંગેની પ્રશ્નોત્તરી છે, તેમજ સમ્યક્ત્વ પરાક્રમ નામ છે.
૩૦. તપસ્વરૂપ અધ્યયન, છ બાહ્ય, છ અત્યંતર તપનું વર્ણન છે.
૩૧. ચારિત્રધર્મનો સંક્ષેપવિધિ પ્રમાદ શત્રુ છે તે ઉપરનું વિવેચન.
૩૨. પાંચ પ્રકારના પ્રમાદ માઁ વિષય કષાયા, નિદા વિકહાય પંચહા ભણિઆ એ એ પંચ પમાયા, જીવં પાડંતિ સંસારે.
૩૩. કર્મનાભેદ, અવાંતરભેદ, કર્મ ઉપર વિજય.
૩૪. છ લેશ્યાથી કર્મબંધ જાંબુવૃક્ષનું દૃષ્ટાંત.
૩૫. સાધુઓના આચાર અંગે દૃઢપાલનની સૂચના.
૩૬. આત્માનું મૂળસ્વરૂપ, જડ અને જીવનું વિભાગીકરણ આ રીતે પુણ્ય અને પાપની સમજણ આપે તેવાં ૩૬ અધ્યયનો અને અંતે મરૂદેવાઅધ્યયન બોલતાં પ્રભુ મોક્ષે સીધાવ્યા. રસ્તામાં આવતાં ગૌતમને કેવલજ્ઞાન અને આ રીતે નૂતનવર્ષારંભ ગૌતમસ્વામિના મહોત્સવથી શરૂ થાય છે.
દિવાળી માટેની ચારભાવના ભાવવા યોગ્ય છે. લોકમાં જેમ મીઠાઈ ખાઈને મોં મીઠું કરે, દીવા કરે રંગોળી કરે, અને કચરો સાફ કરે. અજ્ઞાની લોકો ફટાકડા ફોડીને આનંદ માને, ત્યારે એમાં પણ મહાપુરૂષોએ આપણા જીવનમાં કેવી રીતે બધું ઉતારી શકાય તે આ ભાવ જાણવા જેવા છે.
માધ્યસ્થભાવના - કેવી રીતે દિવાળી અંગે વિચારવી ?
દિવાળી, બેસતું વર્ષ આવ્યા પહેલાં લોકો ઘરને સાફ કરે, અને પોતાના ઘરનો કચરો બહાર ફેંકે, બીજાના ઘર તરફ કોઈ ધ્યાન નથી દેતું, તેવી રીતે આપણે પણ આપણા આત્મામાં રહેલા દુર્ગુણ સ્વરૂપ ક્રોધાદિને બહાર કાઢી નાખવા જેથી જીવન શુદ્ધ થઈ જાય, એના દ્વારા માધ્યસ્થભાવના
દૃઢ થાય.
પછી દ૨૨ોજ રંગોળી કરે, સાચી રંગોળી જીવો પ્રત્યેની અંતરની કરૂણા રાખવી તે છે. એટલે જીવો પ્રત્યે જેટલી કરૂણા વધારે તેટલી અંતરંગ રંગોળી ઉત્તમ કહેવાય. આ કરૂણાભાવના છે.
દિવાળીના દીવા કરાય છે, તેથી પ્રકાશ થતાં આનંદ થાય છે, તે પ્રમોદભાવનાનું પ્રતીક છે. બીજાના જીવનમાં થોડો પણ ગુણ પ્રગટેલો જોઈને આનંદિત થવું તે પ્રમોદભાવના છે.
અને મીઠાઈથી મોઢું મીઠું કરવું, એટલે સર્વ સાથે મૈત્રીભાવના કેળવવી. જેની પ્રત્યે મૈત્રીભાવ હશે તેના માટે આ મુખેથી ખરાબ, આડું-અવળું નહિ બોલાય. સારૂં અને હિતકર મિત - પથ્ય જ બોલાશે. આને મૈત્રીભાવના કહેવાય.
