________________
૧૦૭.
બીજું સાધર્મિક ભક્તિ કર્તવ્ય
દુનિયાના સંબંધો કરતાં સાધર્મિકનો સંબંધ મોટો છે. જ્યાં કોઈ આપણું સગું ન હોય ત્યાં જૈન મળી જાય તો આનંદ થાય. સાધર્મિક આપણને ધર્મ કરવાની પ્રેરણા આપે છે. કાલસૌકરિક કસાઈ ભગવાનથી પામી ન શક્યો પણ અભયકુમારની દોસ્તીવાળો તેનો દીકરો સુલસ ધર્મ પામી ગયો, એક સારો મિત્ર ધર્મગુરૂની ગરજ સારે છે. મલ્લિનાથ જેવા મિત્ર મળ્યા તો છે મિત્રો પાછા ભેગા મળીને દીક્ષા લઈ કલ્યાણ કર્યું. સાચો મિત્ર સાચો વિવેક આપનાર છે. જૈન પેઢીને ચલાવનાર સાધર્મિક છે. ધર્મમાં ઉત્સાહ જગાવનાર સાધર્મિક છે. તેની હુંફથી ધર્મ થઈ જાય. દાનધર્મ કરાવનાર પણ સાધર્મિક છે. ધર્મની હવા આપનાર, ભૂલેલાનો કાન પકડનાર પણ સાધર્મિક છે. મોટાભાગે જૈન હોટલમાં ન જાય, જાય તો પણ કોઈ ન જુએ તેની તકેદારી રાખે. સાધર્મિક અધર્મ કરતાં પણ રોકે છે. તે જગ્યાને રોકીને ન બેસે પણ બીજાને જગ્યા આપે. સાધર્મિકને આપત્તિમાં બચાવવો તે પણ સાધર્મિકભક્તિ છે.
થરાદના આભુ શેઠ. ચૌદશના દિવસે સાધર્મિકો આવ્યા તેની ઘણી ભક્તિ કરી. પેથડશામંત્રી હાથીની અંબાડીએ બેસીને જતા હોય પણ કોઈ સાધર્મિક મળે તો નીચે ઊતરીને ભેટતા. પુણીયોશ્રાવક કેવી ભક્તિ કરે? રોજના બે ટંક જમી શકે એટલી જ કમાણી. પણ સાધર્મિકને જરાય ભૂલ્યા નથી. મુનિમ - પૂજારી - પહેરેગીરને સારા પગાર આપો, પ્રેમ આપો તો તેઓ પેઢીને, ભગવાનને, મંદિરને સાચવશે. આપણે તો ભગવાનને સાચવી શકતા નથી. તો તે લોકોને સાચવો તો જૈનસ્થાનો સારાં સાચવશે. લીલાલગ્નભિવાબિલમ્ શ્રીમંતને ગરીબની પરિસ્થિતિની ખબર ન પડે. બીજાને તે શ્રીમંત જ જાણે. કરોડો કમાય પણ કંજૂસ હોય. જે જાતમાં પહોળા હોય તે બીજા માટે સાંકડા હોય. ધારાવી (મુંબઈની) ઝુંપડપટ્ટી જોવા જાઓ ત્રાસ થઈ જાય.
શાંતનુનું દૃષ્ટાંત
પૂજા કરતાં ઘરેણાં પહેરવાં પણ સામાયિક કરતાં કાઢવા જોઈએ. તમારે પ્રોબ્લેમ છે કયાં કપડાં પહેરવાં? ઢગલાં કપડાં છે. કઈ ચા પીવી ? જાતજાતની હા છે. ગરીબોને બિચારાને શું ખાવું શું પહેરવું ? ગાંધીજીએ ગરીબોની સ્ત્રીઓની નગ્ન અવસ્થા સાંભળીને સારાં કપડાં નાખી દીધા, પોતડી સ્વીકારી લીધી. તમારે તો હું ને મારી વહુ, એમાં સમાયા સહુ એક રૂપિયો પણ વ્યક્તિદીઠ કાઢો તો ય પૂરું થઈ જાય. તમે ખાશો તે ગટર ભેગું થશે. પણ દેવ ગુરૂ સાધર્મિક ત્રણને રાખો. સાધર્મિક ભક્તિની દાનની અનુમોદના કરો. અગિયાર કર્તવ્યોમાંય બીજું સાધર્મિક ભક્તિ કર્તવ્ય છે. પાંચ કર્તવ્યોમાં ય બીજું છે. બધા ધર્મ કરતાં ય તે ધર્મ ચઢી જાય. આજનો સામાન્ય દેખાતો સાધર્મિક આવતી કાલનો તીર્થંકર પણ થઈ શકે છે.
બે સાધર્મિકનું દષ્ટાંત
એક તીર્થંકરનો જીવ, એક ગણધરનો જીવ. ઘરવાળીનો સંબંધ સંસારને વધારનારો છે પણ સાધર્મિકનો સંબંધ રાખો તો સંસાર કપાઈ જાય. ચોલમજીઠ રંગ લાગવો જોઈએ. પણ કેવો? કપડું ફાટે પણ રંગ ન ઊડે. આ રીતે સાધર્મિક ભક્તિ બતાવી. દંડવીર્ય રાજાનું દગંત પણ પ્રસિદ્ધ છે.
