________________
चारित्रमनोरथमाला धर्मवने । किं विशिष्टे धर्मवने तदाह - 'विलसंतअज्जुणगुणे' विलसन्ति - शोभन्ते अर्जुनश्वेतसुवर्णस्य गुणा यस्मिन् तस्मिन्धर्मवने । सुवर्णस्यानेके प्रकाराः सन्ति तेषु अर्जुनसुवर्णस्यैकः प्रकारः । सामान्यतया सुवर्णस्याष्टौ गुणाः सन्ति । तद्वद् जिनोक्तसाधुधर्मस्याप्यष्टौ गुणाः सन्ति, तेषामष्टानां गुणानां जिनोक्तधर्मेण सह सादृश्यमित्थं
"विसघाइ १ रसायण २ मंगलत्थ ३ विणीए ४ पयाहिणावत्ते ५। गुरुए ६ अडज्झ ७ अकुच्छे ८ कसाइचउसुद्धकणयगुणा ॥ १॥"
इह जगति जात्यसुवर्णं कुमारभूमौ सञ्जातं स्थावरजङ्गमविषावेगोपशान्तिकृद् भवति १ । तथा राजमृगाङ्कादिरसरूपतया परिणतं क्षयादिरोगापहारितया रसायनं स्यात् २ । तथा मङ्गलार्थं उत्तमजनैर्नानालङ्काररूपं कृत्वा परिधीयते ३ । तथा विनयगुणोपेतम् ४ । तथा कनकं वह्नौ ताप्यमानं प्रदक्षिणावर्तं करोति, नान्ये लोहादिधातवः ५ । ताम्रादिधातुभ्यो मूल्य-सौन्दर्यापत्तिवारणादिना कनकं गुरु
સોનાના આઠ ગુણો છે. તે રીતે જિનેશ્વરભગવંતે કહેલા સાધુધર્મના પણ આઠ ગુણો છે. જિનોક્તધર્મ સાથે સોનાના આઠ ગુણોનું સારશ્ય આ પ્રમાણે છે.
૧. વિષઘાતિ ૨.રસાયણ ૩. મંગલાર્થ ૪.વિનીત પ.પ્રદક્ષિણાવર્ત ૬.ગુરુ ૭.અદાહ્ય ૮.અમુલ્ય : આ આઠ ગુણો કષ-છેદ-તાડન અને તાપ: આ ચાર રીતે શુદ્ધ થયેલા સોનામાં છે.
૧. આ જગતમાં કુમારભૂમિમાં ઉત્પન્ન થયેલું જાત્યસુવર્ણ સ્થાવર-જંગમ બંને પ્રકારના ઝેરને શાન્ત કરે છે. ૨.એ સોનાને રાજમૃગાંકરસ વગેરે રૂપે પરિણમાવેલું હોય(રાસાયણિક પ્રક્રિયા કરીને) તો ક્ષયાદિ રોગને દૂર કરનાર રસાયણ બને છે. ૩. ઉત્તમ લોકો- મંગલ માટે સોનાનાં વિવિધ અલંકારો બનાવીને પહેરતા હોવાથી સોનું મંગલ સ્વરૂપ છે. ૪. સોનાને જેમ વાળવું હોય તેમ વળતું હોવાથી, ઈચ્છા મુજબનો ઘાટ ઘડાતો હોવાથી સોનું વિનય ગુણવાળું (વિનીત) છે. ૫. સોનાને અગ્નિમાં તપાવવામાં આવે તો પ્રદક્ષિણાવર્ત ફરે છે. લોખંડ આદિ બીજી ધાતુઓ તપાવવાથી પ્રદક્ષિણાવર્ત ફરતી નથી. ૬. તાંબુ વગેરે અન્ય ધાતુઓ કરતાં મૂલ્યની દૃષ્ટિએ તથા આપત્તિ
