Sutrakrutanga Sutram Part 03

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 258

૨૪Ė
सूत्रता सू तथा - अपरेऽपि चत्वारो विकल्पाः, तद्यथा - सती भावोत्पत्तिः कोवेत्ति किं वा तया ज्ञातया, असती भावोत्पत्तिःको वेत्ति किं वा तथा ज्ञातयार, सदसती त्यत्तिः कोवेत्ति किंवा तया ज्ञातया, अवक्तव्या भवोत्पत्तिः को वेत्ति किं वा तया ज्ञातयाः । एवं सर्वेऽपि सप्तष्टिरिति ॥ ६७ ॥
इसी प्रकार अजीव आदि के साथ सात सान भंगों का संयोग करने पर ९७= ६३ भेद होते है । इन त्रेसठ भेदों में चार विकल्प उत्पत्तिविषयक मिलाये जाते हैं । यथा-(१) पदार्थों की उत्पत्ति सती है अर्थात् विद्यमान पदार्थों की उत्पत्ति होती है, यह कौन जानता है, और उसे जानने से लाभ भी क्या है ?
(२) पदार्थों की उत्पत्ति असती है अर्थात् असत् पदार्थों की उत्पत्ति होती है, यह कौन जानता है, उसे जानने से लाभ क्या है ? (३) पदार्थों की उत्पत्ति लदखती है अर्थात् सत्-असत् पदार्थों की उत्पत्ति होती है, यह कौन जानता है और जानने से लाभ भी क्या है ?
(४) पदार्थों की उत्पत्ति अवक्तव्य है अर्थात् अवक्तव्य पदार्थ उत्पन्न होते हैं, यह कौन जानता है और जानने से क्या लाभ है ? इस प्रकार हठ और चार भेद मिलने से अज्ञानवादियों के ६७ भेद हो जाते हैं ।
આ પ્રમાણે સજીવ વિગેરેની સાથે સાત સાત ભગાના સચાગ કરવાથી ૯૪૭૬૩ ભેદા થાય છે આ ત્રેસઠે ભેદેમાં ચાર વિકલ્પે ઉત્પત્તિ સ’બધી મેળવવામાં આવે છે, જેમકે-(૧) પદાર્થાની ઉત્પત્તિ સતી છે. અર્થાત્ વિદ્યમાન પદાર્થોની ઉત્પત્તિ થાય છે, એ કેણુ જાણે છે? અને તેને જાણવાથી લ ભ પણ શુ' છે ?
(૨) પદાર્થોની ઉત્પત્તિ અસતી છે, અર્થાત્ અસત્ પદાર્થોની ઉત્પત્તિ થાય છે, એ કાણુ જાણે છે ? અને તેને જાણુવાથી લાભ શુ છે ?
(૩) પદાર્થીની ઉત્પત્તિ સદસતી છે, અર્થાત્ સત્ અસત્ પદાર્થોની ઉત્પત્તિ થાય છે, તે કેણુ જાણે છે? અને તે જાણવાથી શું લાભ છે ?
(૪) પદાર્થોની ઉત્પત્તિ અવક્તવ્ય છે, અર્થાત્ અવક્તવ્ય પદાર્થ ઉત્પન્ન થાય છે, તે કેણુ જાણે છે? અને તે જાત્રાથી લાલ પશુ શુ છે ?
આ રીતે ત્રેસ'મા આ ચાર ભેટ્ટે મેળવવાથી અજ્ઞાનવાદીયેાના ૬૭ સાસરું ભેદા થઈ જાય છે.