Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-- -- -- -- - -- -- -- -- -- भूत्रकृताङ्गसूत्र5 अन्वयार्थः-(भिक्ख्) भिक्षुः-निरपद्यभिक्षणशीला' साधुः (बहुजणे, वा) पंहुजनो वा भवेत् (तह) तथा (एगचारी) एकचारी-एकाकी वा भवेत् . सः, (अरई). अतिम्-संयमारुचिम् (रइंच) रति च-असंयमरुचिं च (अभिभूय); अभिभूय-पराभूय-दुरीकृत्य (एगस्स) एकस्य-एकाकिन एत्र (जंतो) जन्तो:जीवस्य (गई) गतिः-भवान्तरगमनरूपा (आगई य) आगतिश्च-भवान्तरादागमन, रूपा. भवतीति, (एगंतीणेन) एकान्तमौनेन-सर्वथा शुद्धसंयममाश्रित्य (वियाग-; रेज्जा) व्यागृणीयात्-कथयेत् ॥१८॥ .. टीका-'भिक्खू' भिक्षुः-निरवद्यभिक्षणशीलो मुनिः 'बहुजणे' बहुजनः पहयों जनाः साधवः संयमसहायकारिणो यस्य स तथाविधो भवेत् 'तह'. सथा 'वा' वा-अथवा 'एगचारी' 'एकचारी-प्रतिमापतिपत्तिकाले जिनकल्पि कावस्थायामन्यदा वा एकाकिविहारी भवेत् कस्याश्चिदप्यवस्थायां वर्तमानो भवेदित्यर्थः सः 'अरई' अरंतिम्, अस्नानतया मलमलिनगात्रत्वेन अन्तमान्तः
अन्वयार्थ -निर्दोष भिक्षाग्रहण करने वाला साधु.जनों से युक्त. हो था अकेला (रागद्वेषसे रहित पडिमाधारी) ही हो । किन्तु अति. रूप संयम में अरुचि तथा रतिरूप असंयम में रुचि को दूर कर जीव का अकेला ही भवान्तर गमन और भवान्तर से आगमन रूप गति आगति का एकान्त मौन होकर शुद्ध संयम के साथ उपदेश करें ॥१८॥
टीकार्थ-साधु चाहे बहुत से सहायक लाधुओं के साथहो चाहे एकाकी हो (रागद्वेष रहित हो) तथा पडिमा अंगीकार करने की स्थिति में, जिनकल्पिक अवस्था में अथवा किसी अन्य समय में अकेला-विचरण-कर रहा हो, लार यह कि किसी भी अवस्था में घों न हो, कदाचित् अरति को प्राप्त हो जाय-स्नान न करने से (शरीर संस्कार रहित
' અન્વયાર્થ-નિર્દોષ ભિક્ષા ગ્રહણ કરવાવાળા સાધુ ઘણુ સાંધુજનથી યુક્ત હેય અર્થાત એકલા (રાગદ્વેષથી રહિત પડિમાધારી) જ હોય પરંતુ અરતિ રૂપ અરૂચીને દૂર કરીને જીવનું એકલાનું જ ભવાતરમાં ગમને અને ભવાન્તરથી આગમન રૂ૫ ગતિ આગતિનું એકાન્ત મૌન થઈને સંયમે પૂર્વક ઉપદેશ કરે છે૧૮ કે - ટીકર્થ–સાધુ, ઘણા સાધુઓની સહાયથી યુક્ત હોય અથવા એકલા જ હોય (રાગદ્વેષ રહિત હોય) તથા પડિમા અંગિકાર કરવાની સ્થિતિમાં જનકપિક અવસ્થામાં અથવા કોઈ બીજા સમયમાં એકલા વિચરણ કરી રહ્યા હાય કહેવાનો હેતુ એ છે કે-કઈ પણ, અવસ્થામાં કેમ ન હોય ? કદાચ અરતિ ભાવને પ્રાપ્ત થઈ જાય તે અર્થાત્ સ્નાન ન કરવાથી (શરીર સંસ્કાર