________________
૪૯૪
પ્રા. ઉપદેશમાલાનો ગૂર્જરાનુવાદ કરીને મુનિઓને વંદન કરે, અને વિધિ પ્રમાણે અશનાદિક આપીને અતિથિ-સંવિભાગરૂપ મુનિઓને વંદન કરે, અને વિધિ પ્રમાણે અશનાદિક આપીને અતિથિ-સંવિભાગરૂપ દાન આપે. વંદન સહિત થોડાં ડગલાં સાથે વળાવવા જાય. ત્યારપછી ઘરે આવીને પિતાદિક વડીલોને જમાડીને, ગાય-બળદ અને સેવક વર્ગની સાર-સંભાળ કરીને, દેશાંતરમાંથી આવેલા શ્રાવકોની ચિંતા કરીને ઘરમાં કોઈ બીમાર હોય તેની યોગ્ય વ્યવસ્થા કરીને પછી ઉચિત પ્રદેશમાં ઉચિત આસન ઉપર બેસીને કરેલા પ્રત્યાખ્યાનનું સ્મરણ કરીને, પંચ નમસ્કારનું સ્મરણ કરી ઉત્તમશ્રાવક ભોજન કરે, ત્યારપછી ભોજન કરીને ઘરચૈત્યમાં પ્રભુ આગળ વિધિપૂર્વક બેસીને ચૈત્યવંદન કરીને દિવસ ચરિમ વગેરે પ્રત્યાખ્યાન કરે. થોડો સમય સ્વાધ્યાય, અપૂર્વજ્ઞાનનું પઠન કરીને ફરી પણ આજીવિકા માટે અનિંદિત વેપાર કરે.
વળી સંધ્યા સમયે ગૃહમંદિરમાં જિનેશ્વરની સારભૂત સ્તુતિ-સ્તોત્રથી પૂજા પૂર્વક વંદન કરે, ત્યારપછી જિનભવનમાં જઇને જિનબિંબને પૂજીને વંદન કરે. ત્યારપછી સવાર માફક સામાયિક, પ્રતિક્રમણ કરે. પ્રત્યાખ્યાન ગ્રહણ કરે, ક્ષણવાર ધર્મશાસ્ત્રનું શ્રવણ કરે, વળી વિધિથી ભક્તિ સહિત સાધુઓની વિશ્રામણા કરે. શંકાવાળાં સૂત્રપદોની પૃચ્છા કરે, વળી શ્રાવકવર્ગને યોગ્ય કરવા લાયક કાર્યો પૂછે, પછી ઘરે આવી ગુરુ અને દેવનું સ્મરણ કરી વિધિથી શયન કરે. મુખ્યતાએ ઉત્કૃષ્ટ સર્વથા બ્રહ્મચર્યનું પાલન કરે અથવા મંદ પરિણામવાળો બ્રહ્મચર્યનો નિયમ પાળે, કંદર્પ કામકથાદિકથી મુક્ત થએલો સ્ત્રી રહિત એકાંત સ્થળમાં શયન કરે. હજુ હું પ્રચંડ મોહમાં પરવશ બનેલો છું, તેનો ત્યાગ કરવા સમરથ થયો નથી. કોઈ પ્રકારે ઉપશાંત મોહવાળો બનું. વળી આ પ્રમાણે અધ્યાત્મ ચિંતવન કરે કે, “આ જગતમાં સર્વ દુઃખનું મૂળ આધીન થએલા સર્વ જીવો હિતને અહિત માને છે. જે મોહને આધીન થએલા કામીજનો અસાર એવા યુવતીઓનાં વદન, સ્તનાદિક અંગોને ચંદ્ર, કમલ, કળશ ઇત્યાદિક ઉપમાઓ આપે છે, એવા તે મોહને ધિક્કાર થાઓ. તેવી રીતે સ્ત્રીઓનાં કલેવરનું તત્ત્વભૂત ચિંતન કરવું કે જેથી મોહશત્રુનો નાશ થાય અને જલ્દી વૈરાગ્ય રસ ઉછળે. તે આ પ્રમાણે –
કવિઓ યુવતીના વદનને ચંદ્રની કાંતિસમાન આલ્હાદક અને મનોહર કહે છે, પરંતુ તે વદન અને બીજાં સાત વિવરોમાંથી અશુચિરસ નિરંતર ગળતો રહે છે. વિસ્તીર્ણ અને મોટાં સ્તનો માંસનો લોચો છે અને પેટ અશુચિથી ભરેલી પેટી છે. બાકીના શરીરમાં માંસ, હાડકાં, નસો અને લોહી માત્ર છે અને તે સર્વ પણ દુર્ગધ મારતાં અશુચિ બીભત્સ દુગંછા ઉપજાવનાર છે. વળી અધોગતિ-યોનિદ્વાર બીભત્સ અને કુત્સનીય શરમ ઉત્પન્ન કરનાર છે, આવાં અશુભ સ્વરૂપવાળાં અંગોમાં કયો ડાહ્યો વિવેકી વૈરાગ્ય ન પામે? આવા પ્રકારના ગુણોવાળી યુવતીઓને વિશે જેઓ વિરક્ત-મનવાળા થયા હોય, તેઓએ જન્મ, જરા અને
