________________
અભક્ષ્યોની થોડી થોડી હકીકત લીધી છે. અનંતકાય (સાધારણ) વનસ્પતિ કે જેમાં એક શરીરમાં અનંતા જીવો હોય છે તેનો સમાવેશ તો ૨૨ અભક્ષ્યમાં થાય છે, પરંતુ આ તો શ્રાવકે ખાસ તજવા લાયક હોવાથી તેને જુદું કહેલ છે અને અનંતકાય તરીકે ઓળખાતી કેટલીક વસ્તુઓના નામો પણ આપ્યા છે. તેમાં મૂળા શબ્દે તેના કંદને અનંતકાય સમજવા. કુમળી આંબલી જેની અંદર બીજ બાઝેલ ન હોય તે સમજવી. વાઘરડા દેશવિશેષમાં વપરાતી કોઈ વસ્તુ જણાય છે. તે સર્વનો ત્યાગ કરવો. એમાંના ઘણા પદાર્થો તો જાણીતા હોવાથી તેના અર્થ લખ્યા નથી. જમીનમાં થતાં તમામ કંદમૂળનો એમાં સમાવેશ થાય છે. એને સમજીને તેનો ત્યાગ જરૂર કરવો.
-
ત્યારપછી વાસી - રાતવાસી રાખેલ કઠોળ, પોળી પૂરણપોળી, ભાખરી, પોચી પૂરી ને રોટલી, ભાત-દાળ વિગેરે ખાવાનો ત્યાગ સૂચવ્યો છે. ત્યારપછી ત્રણ દિવસનું એટલે ૧૬ પહોર વ્યતીત થયેલું દહીં ત્યાગ કરવાનું સૂચવ્યું છે. ત્યારપછી અભક્ષ્ય ગણાતા બીજા કેટલાક પદાર્થો મધ, મહુડા, માખણ વિગેરે ગણાવ્યા છે તે પ્રગટાર્થ હોવાથી તેનો ઉલ્લેખ અહીં કરીને કરેલ નથી. તે બધી વસ્તુઓ ત્યાગ કરવા લાયક છે એમ સમજવાનું છે.
-
૧. તદ્દન કૂણાં ચીભડાં. ૨. સવારે મેળવેલ હોય તે બીજા દિવસની રાત્રિ સુધી (૧૬) પ્રહર ખપે સાંજે મેળવેલ પણ બીજા દિવસની રાત્રી સુધી ૧૨ પ્રહર ખપે. ત્રીજા દિવસની સવારે તો ભાંગીને છાશ કરવી જ પડે; દહીં ન ખપે.
૭૫
