________________
વીર્યાચારના અતિચારના અર્થ
ત્રણ
આ અતિચારના પ્રારંભમાં વીર્યાચારના અતિચારસૂચક ગાથાનું પહેલું પદ અણિગૃહિઅ બલવીરિઓ૦ છે, તે ગાથામાં કહેલ છે કે ‘મન વચન કાયાના બળને ગોપવ્યા વિના યથોક્ત રીતે આયુક્ત થઈને - જોડાઈને જે પરાક્રમ - પ્રવૃત્તિ કરવી અને યથાયોગ્ય સ્થાને મન-વચનકાયાના બળને જોડી દેવું તેને વીર્યાચાર જાણવો.’
-
એના વિવરણરૂપ અતિચારમાં મન-વચન-કાયાના પ્રાપ્ત થયેલા - વર્તતા બળને ધર્મકાર્યમાં વાપર્યું નહીં, ગોપવ્યુંફોરવ્યું નહીં. મનથી થતાં, વચનથી થતાં, કાયાથી થતાં અનેક પ્રકારનાં ધર્મકાર્યો છતી શક્તિએ કર્યાં નહીં. તદ્રુપ ત્રણ અતિચાર કહ્યા છે. પછી એના વિસ્તારરૂપે ધર્મક્રિયામાં જે ખામી લગાડી તે બતાવી છે. ભણવા - ગણવામાં, વિનય - વૈયાવચ્ચ કરવામાં, સામાયિક - પૌષધાદિ કરવામાં, મનવચન-કાયાનાં સંપ્રાપ્ત બળનો ઉપયોગ ન કર્યો, પ્રમાદશીલ રહ્યા, તેથી તે ત્રણ અતિચાર લાગે છે, અને વીર્યંતરાય કર્મનો બંધ પડે છે. જેથી આગામી ભવે વિશેષ પ્રકારના વીર્યની પ્રાપ્તિ થતી નથી; માટે આ અતિચારનું તો વારંવાર સ્મરણ કરવા યોગ્ય છે અને તે અતિચાર ન લાગે તેમ કરવા માટે લક્ષ રાખવાનું છે. તદુપરાંત પાંચે અંગ ભૂમિને અડે તેવી રીતે ખમાસમણ ન દીધાં. બાર આવર્ત્ત, સત્તર સંડાસા,
૧૦૮
