Book Title: Kalpsutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
श्रीकल्प
मूत्रे
कल्पमञ्जरी टीका
॥११॥
टीका-'से केणटेण' इत्यादि । व्याख्या स्पष्टा। नारम्-आचार्यादीनामाः पूर्व षष्ठे सूत्रे गताः ।।०२०॥
अनन्तरोक्तशुक्लपञ्चमी तिथिरेव पर्युषणादिवसः। अतस्तद्भिन्नायां चतुर्थी द्वितीयपञ्चम्यां वा न कदाचिदपि पर्युषणा कर्तव्येति प्रदर्शयितुमाह
मृलम्-नो कप्पइ निग्गंथाणं वा निग्गंथीणं वा अपज्जोसवणाए पज्जोसवित्तए ।मू०२१॥ छाया-नो कल्पते निर्ग्रन्थानां वा निग्रन्थीनां वा अपर्युषणायां परिवस्तुम् ।। मू०२१॥
टीका-'नो कप्पइ' इत्यादि । व्याख्या स्पष्टा । नवरं-परिवस्तुम् कर्तुमिति ।मु०२१॥ के वीस दिन सहित एक मास व्यतीत होने पर पर्युषण करना कल्पता है । मू०२०॥
टीका का अर्थ-मूत्र की व्याख्या स्पष्ट ही है। आचार्य आदि का अर्थ पहले छठे सूत्र में बतलाया जा चुका है ।। म्०२०॥
पूर्वोक्त शुक्ला पंचमी तिथि ही पर्युषणा का वास्तविक दिन है। अतएव उस पंचमी से भिन्न चतुर्थी या दो पंचमिया हो तो दूसरी पंचमी के दिन कदापि पर्युषण नहीं करना चाहिए, यह प्रदर्शित करने के लिए कहते हैं-'नो कप्पइ' इत्यादि ।
मूल का अर्थ-साधुओं और साध्वियों को अपर्युषणामें, पर्युषणा दिवस को टालकर पयुषण नहीं करना चाहिये ॥मू०२१॥
टीका का अर्थ-व्याख्या स्पष्ट है। 'पज्जोसवित्तए' का अर्थ है 'करना' ॥मू०२१॥ પરંપરાથી આદરામાં આવે છે. આ હેતુથી આવું કહેવામાં આવ્યું છે કે સર્વ સાધુ-સાધ્વીઓએ ચેમાસાના વીસ દિવસ સહિત એકમાસ પૂર્ણ થયે પર્યુષણ કરવા જોઈએ (સૂ૦૨૦)
પૂત શુકલ પક્ષના પાંચમ' ના દિવસે જ “સંવત્સરી' કરવી, બીજા કોઇ દિવસે-ચતુથી અથવા કદાચ બે પંચમી આવે તો પહેલી પાંચમને મુકીને બીજા પાંચમે કદીપિ સંવત્સરી નહિ કરવી જોઈએ. આ વાત प्रति ४२वा माटे छे–'नो कप्पइ' त्याह.
મૂળને અર્થ-સાધુ-સાધ્વીઓએ અપર્યુષણામાં પર્યુષણના દિવસેને ટાળીને પર્યુષણ ન કરવી જોઈએ. (સૂ૦૨૧) दान गर्थ-व्याच्या २५०४ छ. 'पज्जोसवित्तए' न। म ४२७' थाय छे. (२०२१)
॥९
॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧
