Dash Vaikalika Sutra

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 62

ਕਲਪਦਾ। ਮੁਨੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਭੋਜਨ ਲੈਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਨਾਂ ਕਰੇ। ॥੧੮੨੬॥ ਸਾਰੇ ਕੁਲਾਂ ਦੀ ਗੋਚਰੀ: ਨਿਰਦੋਸ਼ ਭੋਜਨ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸਦਾ ਉੱਚ, ਮਧਿਅਮ ਅਤੇ ਆਮ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜੋ ਨਿੰਦਾ ਯੋਗ ਘਰ ਕੁਲ ਨਾਂ ਹੋਣ ਅਜਿਹੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਅਮੀਰ ਦੇ ਘਰ ਵੱਲ ਨਾਂ ਜਾਵੇ।
ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਤਿ ਲਗਾਵ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਮੁਨੀ, ਆਪਣੇ ਭੋਜਨ-ਪਾਣੀ ਮੰਗਨ ਦੀ ਹੱਦ ਦਾ ਜਾਨਦਾਰ, ਨਿਰਦੇਸ਼ ਭੋਜਨ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ (ਏਸ਼ਨਾ) ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਗਿਆਨੀ ਮੁਨੀ ਭੋਜਨ ਪਾਣੀ ਨਾ ਮਿਲਨ ਤੇ ਅਦੀਨ ਵਿਰਤੀ ਨਾਲ ਤਲਾਸ਼ ਕਰੇ। ਹਿਸਥ ਦੇ ਘਰ ਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਯੋਗ ਸਮੱਗਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਜੇ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਨਾਂ ਦਾਨ ਕਰੇ ਤਾਂ ਮੁਨੀ ਉਸ ਹਿਸਥ ਤਿ ਗੁਸਾ ਜ਼ਾਹਰ ਨਾ ਕਰੇ ਜੇ ਹਿਸਥ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਲਵੇ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਨਾ ਲਵੇ । ਹਿਸਥ ਦੇ ਘਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੱਖ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਸ਼ਯਨ, ਆਸਨ, ਵਸਤਰ ਅਤੇ ਭੋਜਨ-ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਜੇ ਹਿਸਥ ਨਾਂ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਹਿਸਥ ਤੇ ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਕਰੇ। ॥੨੭-੩੦॥
ਇਸਤਰੀ, ਪੁਰਸ਼, ਨੌਜਵਾਨ, ਬੁੱਢੇ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੋਲ ਸਾਧੂ ਭੋਜਨ ਨਾਂ ਮੰਗੇ। ਮੰਗਨ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਸ਼ੁੱਭ ਭਾਵ (ਬੰਦਨਾ ਦੇ ਭਾਵ) ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਣ ਤੇ ਯੋਗ ਆਦਮੀ ਤੋਂ ਯਾਚਨਾ ਕਰਨ ਤੇ ਵੀ ਪਦਾਰਥ ਨਾਂ ਦੇਨ ਤੇ ਕੋੜੇ ਬਚਨ ਨਾਂ ਬੋਲੇ। ਪਦਾਰਥ ਨਾ ਦੇਨ ਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਂ ਆਖੇ ਤੇਰਾ ਨਮਸਕਾਰ ਨੇਹਫਲ ਹੈ ਸ਼ਰੀਰ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਨਮਸਕਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ। ॥੩੧॥
| ਹਿਸਥ ਜਾਂ ਬੰਦਨਾ (ਨਮਸਕਾਰ) ਨਾਂ ਕਰੇ ਤਾਂ ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਕਰੇ ਰਾਜਾ, ਸਿਪਾਹੀ ਆਦਿ ਬਦੇਨਾ ਕਰੇ ਤਾਂ ਅਹੰਕਾਰ ਨਾ ਕਰੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਿੰਨੀ ਦੇਰ