________________
323
ચોગ્ગોનો સ્વતઃ પ્રચના
ઉદ્યોગ: તત્પરવિન રિસરા સારીકેનરસીમાંઝળક્તો હોય છે. આ પક્ષપાતથી વિપરીતર્વિમાનિિત કમિદં વુર્ધઃ રર૮ શુભ પ્રવૃત્તિઓ ઉછળતા શુભભાવે થાય છે, અને
ઉદ્યોતી -સર્વાવશેષી, યાદ કરવી પડતી અશુભપ્રવૃત્તિઓ ડંખ સાથે થાય છે. પ્રારાત્મક્ તિિમત્કાદ-ઝવંવિનાશિન્ટ માટે જ વંદિત્તા સૂત્રની ૩૬મી ગાથામાં કહ્યું કે વોળાવિપરીતમિદંબાનોર્વવિનાશિવાદ્રિ- સમ્યગ્દષ્ટિ જીવકદાચ કોકપાપ આચરે, છતાં તેમાં ત્યતિ | તિ-પર્વ માવ્યસિદ્ધ-ગધિકૃતજ- તેને નિર્ધ્વસ-કઠોર પરિણામ થતા નથી. આમ પતિતયિાવિ, વૈતત્ત્વનીચેતિકારર૪તા પક્ષપાતનું તેજ સર્વપ્રવૃત્તિવ્યાપી અને ઝળહળતું ખદ્યોત અને સૂર્યના દષ્ટાંતને સ્પષ્ટ કરે છે- હોય છે. વળી તે નાશવંત નથી, પણ અવિનાશી
સૂર્ય-ખદ્યોતક વચ્ચે અંતર છે, શુભ પ્રવૃત્તિઓ તરફ દોરી જઈ પૂર્ણતજરૂપ મોક્ષ ગાથાર્થ ખદ્યોત-આગિયાનું જે તેજ છે, તે સુધી પહોંચાડે છે. આ પક્ષપાતનો આનંદ પણ અલ્પ અને વિનાશી છે. સૂર્યનું આથી વિપરીત છે, અનન્ય હોય છે. બીજી કોઈ પ્રવૃત્તિઓ કે તેમ બુધોએ ભાવન કરવું.
મનોરંજનોથી ઝંખવાતો નથી. તેથી બુધપુરુષોએ ટકાઈ ખદ્યોત=આગિયાનું જે તેજ છે, તે તાત્ત્વિકપક્ષપાતને જ મહત્ત્વ આપવું.. સ્વરૂપથી જ તદ્દન અલ્પ છે, અને વિનાશી છે. એમ નહીં વિચારવું કે તો પછી ક્રિયા નહીં આગિયુ મરી જાય ને તેજ અલોપ. જ્યારે સૂર્યનું કરીએ, પક્ષપાત રાખીશું કેમકે તાત્ત્વિક પક્ષપાતી તેજ જગત આખાને પ્રકાશિત કરી શકે એટલું બધું આવી આત્મવંચનામાં પડતો જ નથી. તાત્ત્વિક છે અને સૂર્યનો વિનાશ ન હોવાથી એના તેજનો પક્ષપાત સમય-સંજોગાદિને અનુસારે અવશ્ય પણ વિનાશ થવાનો નથી. આમ આગિયા અને ભાવપૂર્વકની ક્રિયાના અદ્ભુત આનંદ તરફ જીવને સૂર્ય વચ્ચે ઘણું મોટું અંતર છે.
દોરી જ જાય છે. જેના પક્ષપાતમાં જીવને આનંદ આ જ રીતે ભાવ વિનાની ક્રિયા અને હોય, તેની ભાવપૂર્વકની ક્રિયામાં જીવના આનંદનો તાત્વિકપક્ષપાત અંગે બુધપુરુષોએ તત્ત્વનીતિથી ગુણાકાર જ થાય. સમજવાનું છે.
યોગ્યોનો સ્વતઃ પ્રયત્ન વિવેચનઃ ભાવ વિનાની ક્યિા થતી વખતે વિશેષમદદેખાવમાત્રથી સારી લાગે. આ તેનું અલ્પતેજ છે. શ્રવને પ્રાર્થના દિયોથી લાવના પણ તે ક્રિયા લાંબીટકે નહીં. કંટાળો વધી જાય, કે પત્ન: ન્યાન્વિનાં, મહત્સંસ્થિતો તારા બીજી ગમતી પ્રવૃત્તિ આવે કે તરત પડતી મુકાય શ્રવણ-શ્રવવિષયે પ્રાર્થનીયા: યુ-મયુર છે. અસરરૂપે પણ ટક્તી નથી. ક્રિયા થઈ ગયા હિલોળા: જીવન ઝૂષામાવેનસ્વત:પ્રવૃત્તેિ તથા પછી એ ક્રિયા ક્યની કોઈ હર્ષની અનુભૂતિ પણ વાદ-ત્નિ: વન્યાસક્વાન-પુથવતાં, મહારરહેતી નથી. એનું ફળ પણ અલ્પ અને અલ્પકાળ રિન્તામવિષયક, સ્થિત યત-તથવિયોગન, માટે મળનારું હોય છે.
पक्षपातादेरपि जन्मान्तरावाप्तिश्रुतेः ॥२२५॥ - તાત્ત્વિક પક્ષપાત હૃદયથી એ તરફ ઝુકાવ વિશેષ કહે છેહોવાથી વિપરીત સંજોગોમાં પણ ટકી રહેનારો હોય ગાથાર્થ યોગ્યપુરુષો શ્રવણમાટે ક્યારેય છે, આમદીર્ઘજીવી છે. આ પક્ષપાત દરેક પ્રવૃત્તિ- પણ પ્રાર્થનીય નથી, કેમકે કલ્યાણજીવોનો
