Book Title: Tattva Tarangini Balavbodh
Author(s): Dharmsagar Gani, Jambusuri
Publisher: Muktabai Gyanmandir

View full book text
Previous | Next

Page 41
________________ इम कहीइ--'अहो तुम्हनइं शास्त्रना रहस्य- अजाणपणु ! जेह भणी ईणइ वचनइंकरी थाकती तिथिनई विषइ पोसहादिकनु निषेध करी न सकीइ, जेतला भणी · सघली तिथिनइ विषइ पोसह करिवो ज' एहवो नियमनु निषेध ईणइं वचनई जणावीइ छइ । हवइ निश्चयनु जे निषेध ते जणाविवानई काजई प्रकार कहीइ छइ " पौषधोप-साऽतिथिसविभागा तु प्रतिनियतदिवसानुष्ठेया " एतलइ पहिलं वाक्य " न प्रतिदिवसाचरणायाविति " एतलइ बीजं वाक्य जाणिवु । एह बिहिइ वाक्यनई बढई “एव" एहवो शब्द जोडिइं हुंतइ नियमनिषेध जागीइ । हवइ ' एव' शब्द जोडिई हुँतई जे अर्थ हुइ ते अर्थ कहीइ छइ'प्रतिनियतदिवस' एहवो जे शब्द नीणइं शब्दई करोनई मनमाहिं काल्प उ जे दिवस तेह ज दिवस कहीइ, ते दिवसनई विषइ पोसहादिकनुं अनुष्ठान करि, ज, एतलई 'एव' शब्दई करी सहित पहिला वाक्यनु अर्थ हुउ । हवइ बीजा वाक्यनु अर्थ कहीइ छइ--' पोसह अनइ अतिथिसंविभाग एह बिहिइ दिवस दिवस प्रतिइं करिवाज' इम नही, एतलइ 'एव' शब्दई सहित बीजा वाक्यनु अर्थ कहिउ । हवइ कोइ एक इम जाणइ जे 'बिहिइ वाक्यनइ छेढइ 'एव' शब्दनुं जोडवू ते आपमतिइं कीधु इ,' एहवं जे जाणइ ते पुरुष शास्त्रना अजाण जाणिवा, जेह मणी सघलु ए वाक्य 'एव' शब्दइंकरीनइं सहित करिवं, यदुक्तम्...-"सर्वं हि वाक्यं साधारणमामनन्तोति" एह अक्षरनई अनुसारई 'ए' शब्द जोडीनई अर्थ कहितई हुंतई बीजी तिथिनई विषद जिवारइं इच्छा ऊपजइ तिवारई पासहादिकनुं अनुष्ठान करिवू, पणि 'सदैव करिवुज' एहवा निश्चय नहीं, एहवं सिद्धि पामिउं । (ભાષા)–“જે બીજી તિથિને વિષે નિશ્ચય હોય તે પૌષધાદિકને નહિ કરવે પ્રાયશ્ચિત્ત કહેવું જોઈએ, પ્રાયશ્ચિત્ત તે કહ્યું નથી, તે માટે ભજનો જ જાણવી. અને જે બીજી તિથિને વિષે પોષવાદિકનો નિષેધ હોય તે બીજી તિથિએ પૌષધાદિકના કરવાને વિષે “મહા' એવો શબ્દ પૂર્વે છે જેને એવું પ્રાયશ્ચિત્ત એટલે મહા પ્રાયશ્ચિત્ત કહ્યું હોત. કારણ તીર્થકર કહી જે વિધિ તેના ન કરવાને વિષે જે પ્રાયશ્ચિત્ત આવે તેની અપેક્ષાએ તાક નિષેધ્યું જે અનુષ્ઠાન તેના કરવાને વિષે મહાપ્રાયશ્ચિત્ત લાગે. હવે કોઈ એક એમ કહ-'તાર્થ કરે કહ્યું જે અનુષ્ઠાન તેના ન કરનાર છે. પણ તેની 2 ન કરનાર જે પુરૂષ તેની અપેક્ષાએ ભગવંત નહિ ઉપદેશી જે અધિક ક્રિયા-તીર્થ કરે ઉભયકાલને વિષે બે પ્રતિક્રમણ કહ્યાં છે, તે વિષિને ઉલધીને ત્રણ પ્રતિક્રમણ કરે તે અધિક ક્રિયા કહીએ–તેના કરનારને મહાપ્રાયશ્ચિત્ત ઉપજે. તે કેમ જાણીએ ?’ તેને એમ કહી એ અદા કહભાગ! સાંભલ. તીર્થકરે કહ્યું જે અનુષ્ઠાન તેને તે તે પુરુષ ન કરે જે મહાપ્રસાદી હોય, અને તે અધિક ક્રિયા કરનાર તે તે હેય જે પ્રમાદે કરી રહિત હોય, કારણ ક્રિયાનું કષ્ટ અનિષ્ટ છે અને દુખે કરી સાધવા યોગ્ય છે. તે માટે જે અપ્રમાીિ હોય તે જ અધિક 'યાને વિષે પ્રવર્તે. અને ૧૯અધિક ક્રિયાને તેજ કરે જે પુરૂષ પોતાનાથી બાકી સમુદાયને - ૧૯ જેઓ પૂર્ણિમાદિની ક્ષયવૃદ્ધિએ તેરસ આદિની ક્ષયવૃદ્ધિ ન માનનારાને અગીયાર તથા તેર વ કર્યાના આરોપ કરી તે આપમતિથી તેરસ આદિની ક્ષયવૃદ્ધિ માની બાર પવિ કર્યાનું મિથ્યાભિમાન સેવે છે તથા ચશ આદિ વિરાધાનું ભૂલી જાય છે તેઓ ઉપલા નિયમને માતા આપકી યાને જ કરનારું છે, તે હજીયે તેઓ સમજશે?

Loading...

Page Navigation
1 ... 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48