Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
વર્
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
टीका - 'पुढोवमे' पृथ्व्युपम:- पृथ्व्या उपमा विद्यते यस्य स पृथ्युपमोभगवान् महावीरः, यथा खलु पृथिवी सकलपाणिनामाधाररूपा आधारकत्वात् तथा भगवान् सर्वप्राणिनामभयदानात् सदुपदेशदानाद्वा आधारः, अतः पृथिव्याः सादृश्यं भगवतो भवति । अथवा यथा- पृथिवी सर्वसहा भवति, 'सर्वसहा वसुसती वसुधोर्वी वसुन्धरा' इत्यमरात्, तथा भगवानपि सर्वोपसर्गात् सम्यकूं सहते, अतोऽपि पृथिव्याः सादृश्यं भवति भगवन्महावीरे । 'घुणई' धुनोति - अपनयति अष्टप्रकारकं कर्म इति । तथा-दिगयगेडी' विगतगृद्धिः - विगता विनष्टा वाह्याभ्यन्तरपदार्थेषु वृद्धि: - गृद्धिभावो यस्य स विगतगृद्धिः । 'सणिर्हि ण कुब्बई' सन्निधिं न करोति, सन्निधानं सन्निधिः, स च द्विविधः, द्रव्यभावात् ।
टीकार्य - भगवान् महावीर पृथ्वी के समान है । जैसे पृथ्वी समस्त प्राणियों को आश्रय देने के कारण आधार है, उसी प्रकार भग बार सब प्राणियों को अभय देने तथा सदुपदेश देने के कारण आवार हैं । अतएव भगवान् पृथ्वी के सदृश हैं । अथवा जैसे पृथ्वी 'सर्वसहा' अर्थात् सभी कुछ सहन करने वाली है, अमरकोष में भी कहा हैसर्वसहा, वसुमती, वसुधा, उर्बी और वसुन्धरा, यह सब पृथ्वी के नाम हैं। भगवान् समस्त उपसर्गो को सहन करने वाले हैं, इस कारण भी भगवान् में पृथ्वी की लहराना है । भगवान् महावीर आठ कर्मों के विनाशक है । वे बाह्य और आभ्यन्तर सभी प्रकार के पदार्थों में वृद्धि (आमक्ति) से मुक्त है । वे किसी प्रकार की सन्निधि-संचय नहीं करते । सन्निधि दो प्रकार की है - द्रव्य सन्निधि और भावसन्निषि । घृत,
८
ટીકા—મહાવીર પ્રભુ પૃથ્વીના સમાન છે. જેમ સમસ્ત પ્રાણીઓને આશ્રય દેનારી હેવાને કારણે પૃથ્વી તેમને આધાર કહેવાય છે, એજ પ્રમાથે ભગવાન મહાવીર સમસ્ત જીવેાને અભય દેનારા તથા તેમને સત્તુપદેશ દેનારા ડાવાને કારણે સમસ્ત જીવાતા આધાર છે, તે કારણે તેમને પૃથ્વીના સમાન उद्या है, अथवा स पृथ्वी " सर्वसहा" सघणु सडेन पुरनारी छे, न પ્રમાણે ભગવ.ન્ મડાવીર પણ ઘાર પરીષડો અને ઉપસગે સહન કરનારા છે. भरदेोषभां पशु छे - " सर्वेसहा, वसुमती, वसुधा, " અને વસુન્ધરા, આ બધા નામેા પૃથ્વીના જ છે. ભગવન્ સમસ્ત ઉપસર્ગાને સહન કરનારા હૈાવાથી તેએામાં પૃથ્વીની સમાનતા છે. તેથી ભગવાન્ મહાવીર આઠે કર્માને ક્ષય કરનારા છે. તેએ માહ્ય અને આભ્યન્તર ાધા પ્રકારના પદાર્થોમાં ગૃદ્ધિભાવ (આસક્તિ)થી રહિત હતા. તેઓ કોઈ પ્રકારની સન્નિધિ
वसुधा, व
