________________
प्रमैयबोधिनी टीका पद ११ सू. ८ भाषाद्रव्यग्रहणनिरूपणम् मतो द्विगन्धानि द्रव्याणि भापात्वेन परिणययितुं गृह्णातीत्याशयः । गौतमः पृच्छति-'जाई गंधओ सुन्मिगंधाई गिण्हइ ताई किं एगगुणसुभिगंधाई गिण्डइ जाव अणंतगुण मुभिगंधाई गिण्हइ ?' हे भदन्त ! यानि द्रव्याणि गन्धत:-गन्धापेक्षया सुरभिगन्यानि भाषा. त्वेन परिणमयितुं गृह्णाति तानि किम् एकगुणसुरभिगन्धानि गृह्णाति ? यावत्-किं वा द्वित्रि चतुः पञ्चपट सप्लाष्ट नवदशगुणसुरभिगन्धानि गृह्णाति ? किं वा संख्येयगुणमुरभि गन्धानि गृह्णाति ? किंवा असंख्येयगुणसुरभिगन्धानि गृह्णाति ? किं वा अनन्तगुणसुरभिगन्धानि गृह्णाति ? भगयानाह-'गोरमा !' हे गौतम ! 'एगगुणस्मृभिगंधाई पि जाव अणंतगुणसुभिगंधाई पि गेण्हई' एकगुणसुरभिगन्धान्यपि द्रव्याणि भाषा. त्वेन परिणमयितुं गृहाति, यावत्-द्वित्रि चतुःपञ्च पट्सप्ताष्ट नवदशगुणसुरभिगन्धा. न्यपि द्रव्याणि गृह्णाति, संख्येय गुणसुरभिगन्धान्यपि असंख्येयपूण सुरभिगन्धान्यापि, अनन्तशुणसुरभिगन्धान्यपि द्रव्याणि भाषात्वेन परिणमयितुं गृह्णातीत्यर्थः, ‘एवं दुन्मिगंधाई जाय तो नियम से दो गंध वाले द्रव्यों को ही भाषा रूप में परिणत करने के लिए ग्रहण करता है। ___ गौतमस्वामी-हे भगवन् ! गंध से सुरभिगंध वाले जिन द्रव्यों को जीव भाषा रूप में परिणत करने के लिए ग्रहण करता है, क्या एक गुण सुरभि गंध बाले द्रव्यों को ग्रहण करता है ? दो, तीन, चार, पांच, छह, सात, आठ, नौ या दश गुण सुरभि गंध वाले द्रव्यों को ग्रहण करता है ? क्या संख्यातगुण सुरभि गंध वाले द्रव्यों को ग्रहण करता है ? असंख्यातगुण सुरभि गंध वाले द्रव्यों को ग्रहण करता है ? अथवा अनन्तगुण सुरमि गंध वाले द्रव्यों को ग्रहण करता है.? _भगवान्-हे गौतम ! एक गुग सुरभिगंध वाले द्रव्यों को भी यावत् अनन्त गुण सुरभिगंध वाले द्रव्यों को भी ग्रहण करता है। तात्पर्य यह कि जीव भाषा के रूप में परिणत करने के लिए जिन पुद्गल द्रव्यों को ग्रहण करता है, उनमें से कोई एक गुण सुरभिगंध वाले भी होते हैं, कोई दो, तीन, चार, पांच, छह,
શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવદ્ ગંધથી સુંગધિત ગધવાળા જે દ્રવ્યને જીવ ભાષા રૂપમાં પરિણત થવાને માટે ગ્રહણ કરે છે. શું એક ગુણ સુરભિ ગંધવાળા દ્રવ્યોને ગ્રહણ ४२ छ ? अथवा मे, त्र, या, पाय, ७, सात, 23, न१ मा२ ६श सुरलि ग વાળા દ્રવ્યને ગ્રહણ કરે છે? શું સંખ્યાત ગુણ સુરભિ ગંધવાળા દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે ? અસંખ્યાત ગુણ સુરભિ ગ ધવાળા દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે ? અથવા અનંતગુણ સુરભિ ગંધવાળા દ્રવ્યને ગ્રહણ કરે છે?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ! એક ગુણ સુરભિ ગંધવાળા દ્રવ્યોને પણ યાવત્ અનન્ત ચુર્ણ સુરભિગંધવાળા દ્રવ્યોને ગ્રહણ કરે છે. તાત્પર્ય એ છે કે, જીવ ભાષાના રૂપમાં પરિ ણત કરવાને માટે જે પુદ્ગલેને ગ્રહણ કરે છે, તેઓમાથી કેઈ એક ગુણ સુરભિગ ધ
