________________
वक्तत्वबोध.
દ્વબેંદ્રિયના નિવૃત્તિ અને ઉપકરણ એવા બે ભેદ છે, निवृत्तिरपि धिा अंतः बहिश्च । નિવૃત્તિ પણ અંતર્ અને બાહ્ય એવા બે પ્રકારની છે.
तत्र श्रोत्रेश्यिमध्ये कदंबकुसुमाकारा देहावयवरूपा निवृत्तिरस्ति या शब्दप्रकारग्रहणे वर्तते । | તેમાં શ્રેત્રેઢિયની અંદર કદબને પુષ્પ જેવી દેહના અવયવ રૂ૫ અંતર નિવૃત્તિ છે. જે શબ્દના પ્રકારને ગ્રહણ કરવામાં રહેલી છે.
चक्कुरियस्य धान्यमसूराकारा, घ्राणेश्यिस्य अतिमुक्तकपुष्पाकारा, काहलिकासदृशी वा रसनेंप्रियस्य कुरप्राकारा, स्पर्शनेश्यिस्य नानाकारा अन्यतरा निवृत्तिः।
ચક્ષ ઇંદ્રિયની અંતર નિવૃત્તિ મસૂરના દાણા જેવી છે. ઘાણેન્દ્રિયની અંતનિવૃત્તિ અતિમુક્તના વેલાના પુષ્પ જેવી અથવા કહલ જેવી છે. રસના ઈદ્રિયની અંતર્ નિવૃત્તિ સજાયાત્રાની ધાર જેવી છે અને સ્પર્શ ઇન્દ્રિયની અંતરનિવૃત્તિ વિવિધ આકારવાળી છે.
बाह्या निवृतिः पुनः सर्वेषां इश्यिाणां या दश्यमानास्ति सैव ज्ञातव्या । | સર્વ ઈતિને જે ખુલ્લી જોવામાં આવે છે તેજ બાહ્મનિ
વૃત્તિ જાણવી - ૧ એક જાતનું વાજિંત્ર