________________
આ પ્રમાણે સંસારના સુખ ભોગમાં ગળા સુધી ડૂબેલા સ્થૂલિભદ્રજીનું હૃદય એક ઝટકામાં સંસારથી ઉદાસીન અને વિરક્ત થઈને સાધનાના માર્ગ પર વધવાને માટે ઉતાવળું થઈ ગયું. એમણે મુનિ સંભૂતિવિજયજીની પાસે પુનઃ વિધિથી દીક્ષા ગ્રહણ કરી. રાગ અને મોહના સંસ્કારને છિન્નભિન્ન કરવા માટે એમણે જ્ઞાનાર્જનનો માર્ગ અપનાવ્યો. અલ્પ સમયમાં ગુરૂચરણોમાં રહીને એકાદશ અંગસૂત્રનું અધ્યયન કર્યું. એની સાથે સાથે તેઓ જ્ઞાનની ઉંચી સાધનામાં પણ સંલગ્ન રહેવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે પોતાના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવાને માટે સતત પ્રયાસ કરતાં દીક્ષા પર્યાયને બાર વર્ષો વીતી ગયા. આ દરમ્યાન એમણે એવી પ્રચંડ સાધના સાધી લીધી હતી કે ત્રણ ભુવનમાં કોઈની પણ તાકાત નહોતી કે એમના શીલવ્રતને ખંડિત કરી શકે. એક દિવસ વર્ષાઋતુમાં ત્રણ મુનિભગવંતોએ ગુરૂદેવશ્રી સંભૂતિવિજયજીની પાસે ક્રમશઃ સિંહની ગુફા પાસે, સાપના દરની પાસે તથા કૂવાની પાળી ઉપર ચાતુર્માસ કરવાની આજ્ઞા માંગી. મુનિ સ્થૂલિભદ્રજીએ પણ પોતાની દીર્ઘકાલીન સાધનાની પરીક્ષા હતુ કોશા વેશ્યાના ઘરે ચાતુર્માસ કરવાની આજ્ઞા માંગી. ગુરૂદેવે આશીર્વાદપૂર્વક બધાને આજ્ઞા પ્રદાન કરી. ચારેય પોતાના ગંતવ્ય સ્થાને પહોંચ્યા. પ્રથમ બંને મુનિવરના તપ-જપના પ્રભાવથી સિંહ અને સાપ પણ શાન્ત થઈ ગયા. કૂવા પર ચાતુર્માસ કરવાવાળા મુનિની અપ્રમત્તતાથી ત્યાં પાણી ભરવાવાળી પણિહારીઓ પણ પ્રભાવિત થઈ ગઈ.
અહીં મુનિ યૂલિભદ્રને પોતાના આંગણામાં આવતા જોઈને કોશા પ્રમુદિત થઈ ગઈ. તથા મુનિવરની પાસે આવી. સ્થૂલિભદ્રજીએ એની ચિત્રશાળામાં ચાતુર્માસ કરવા માટે આજ્ઞા માંગી. આ સમયે કોશાએ કહ્યું “પોતાના જ ઘરમાં આજ્ઞા કેવી સ્વામી? મુનિએ સાધુ મર્યાદા બતાવતાં કહ્યું કે “કોશા, હું જૈન મુનિ છું. અમારું કોઈ ઘર નથી હોતું. આજ્ઞા વગર અમે ક્યાંય રહી શકતા નથી.” આ સાંભળી કોશાએ મુનિને આજ્ઞા આપી ચાતુર્માસ પ્રારંભ થયો. કોશાને લાગ્યું કે સ્થૂલિભદ્ર પોતે જ પીગળી જશે. પરંતુ જ્યારે કોશાને લાગ્યું કે મુનિ તો વૈરાગ્યમાં સ્થિર છે ત્યારથી કોશા રોજ નવા શૃંગાર દ્વારા સજી-ધજીને આવવા લાગી. મુનિને કામોત્તેજક ગુટિકાથી નિર્મિત પડ્રસ આહાર વહોરાવવા લાગી. હાવ-ભાવ, નૃત્યાદિ થવા લાગ્યા. કોશા હંમેશા મુનિને જૂની વાતો યાદ કરાવવા લાગી પરંતુ મુનિ સદૈવ મનમાં રહ્યા. કોશાને જે કરવું હતું તે કરવા દીધું. કોશા પણ મુનિને ચલિત કરવા માટે રાત-દિવસ મહેનત કરવા લાગી. પરંતુ અપૂર્વ સુંદરી હોવા છતાં પણ કામવિજેતા મુનિને ચલાયમાન ન કરી શકી. થોડા જ દિવસોમાં એની આશા નિરાશામાં બદલવા લાગી. પરંતુ સાથે જ તે મુનિની નિર્વિકારીતાથી પણ પ્રભાવિત થઈ ગઈ. ત્યારપછી એક દિવસ મર્યાદિત તેમજ સાદા વસ્ત્ર ધારણ કરીને એક સામાન્ય સ્ત્રીની જેમ થોડો ધર્મ પામવાની ભાવનાથી મુનિ સ્થૂલિભદ્રની સામે આવીને બેસી ગઈ.
(23)
